Φρένο στις πιο κρίσιµες ιδιωτικοποιήσεις του ενεργειακού κλάδου, που τελούν υπό την αυστηρή εποπτεία της Ε.Ε., βάζουν εκ νέου η κυβέρνηση και οι παρεµβάσεις των Βρυξελλών, µεταθέτοντας για την επόµενη χρονιά ακόµη και τα πιο εµβληµατικά µνηµονιακά σχέδια πώλησης µετοχών εταιρειών όπως οι ∆ΕΗ, ΕΛ.ΠΕ. και ∆ΕΠΑ. 

Ο διαγωνισµός για την πώληση των λιγνιτικών µονάδων βαδίζει ολοταχώς για το 2019, όµως πέραν της αναµενόµενης αναβολής στην υποβολή των δεσµευτικών προσφορών µπαίνουν πλέον µε παρέµβαση των Βρυξελλών σοβαρά διλήµµατα για τους διαγωνιζόµενους.

 Για διαφορετικούς λόγους η Ε.Ε. καθιστά αβέβαιη τη συµµετοχή των δύο φαβορί, απορρίπτοντας από τη µία τον µηχανισµό επιµερισµού ζηµιών που ζητούν οι Τσέχοι της Seven Energy σε συνεργασία µε τον όµιλο της ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και ασκώντας, από την άλλη, ισχυρές πιέσεις για τη διείσδυση στην ελληνική αγορά των Κινέζων της CHN Energy, που συµµαχούν µε τον όµιλο Κοπελούζου. 

Την ίδια στιγµή καµία από τις σχεδιαζόµενες µεγάλες ιδιωτικοποιήσεις που φιγουράρουν στο πρόγραµµα του ΤΑΙΠΕ∆, όπως των ΕΛ.ΠΕ. και της ∆ΕΠΑ, δεν προχωρεί καθώς εµπόδια αλλά και αλλαγές νοµοθετικού περιεχοµένου, οι οποίες συνδέονται µε την προετοιµασία για την πώληση των κρατικών φιλέτων, όχι µόνο αναθεωρούν τους σχεδιασµούς αλλά προκαλούν νέες µεγάλες καθυστερήσεις.

Ακόµη και η µεταβίβαση του ∆ΕΣΦΑ, η οποία τυπικά έχει κλείσει από το περασµένο καλοκαίρι, δεν έχει ολοκληρωθεί, καθώς εκκρεµούν τόσο η απόσχιση της εταιρείας από τη ∆ΕΠΑ, που γίνεται προσπάθεια να κλείσει έως τα τέλη του έτους, όσο και η πιστοποίηση της κοινοπραξίας του ∆ΕΣΦΑ (Snam, Fluxys, Enagas) από τη Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας. Η διαδικασία των εγκρίσεων έχει καθυστερήσει καθώς και εδώ συµπτωµατικά υπάρχουν κινεζικά συµφέροντα: η State Grid Corporation of China (στην Ελλάδα ελέγχει το 24% του Α∆ΜΗΕ) συµµετέχει στη CDP Reti, µια ιταλική εταιρεία χαρτοφυλακίου, η οποία ελέγχει το 30,4% των µετοχών της Snam. 

Τα χρονοδιαγράµµατα γίνονται λάστιχο και ακόµη και οι εξαγγελλόµενοι σχεδιασµοί για ΕΛ.ΠΕ., ∆ΕΗ και ∆ΕΠΑ είναι αβέβαιο αν θα τηρηθούν, καθώς µια σειρά από κρίσιµες προϋποθέσεις θα κρίνει το µέλλον του φιλόδοξου προγράµµατος ιδιωτικοποιήσεων, το οποίο θα συµπέσει µε την προεκλογική περίοδο, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οµαλή πορεία του. Ας δούµε πια είναι τα µεγαλύτερα αγκάθια που αντιµετωπίζει το κάθε πωλητήριο ξεχωριστά. 

∆ΕΗ: διπλό µπλόκο µε αβέβαιο τέλος

 Τον κίνδυνο πλήρους εκτροχιασµού αντιµετωπίζει ο διαγωνισµός για την πώληση του 40% της λιγνιτικής παραγωγής της ∆ΕΗ, καθώς οι ενστάσεις των Βρυξελλών να συµµετάσχει η Επιχείρηση στις ζηµίες των προς πώληση λιγνιτικών µονάδων προκαλεί σοβαρές ρωγµές στο σχέδιο για παροχή κινήτρων προς τους ιδιώτες. 

Την ίδια στιγµή, η Κοµισιόν θέτει µε επιµονή θέµα ισχυροποίησης των Κινέζων στην εγχώρια ενεργειακή αγορά από τη στιγµή που η State Grid συµµετέχει στον Α∆ΜΗΕ και ταυτόχρονα ένας άλλος ασιατικός κολοσσός, η CHN Energy, έχει ανοίξει την πόρτα για διείσδυση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Κοινός παρονοµαστής για την Ε.Ε. είναι ότι οι εταιρείες παρότι δεν συνδέονται µετοχικά ελέγχονται από τη SASAC, την επιτροπή που διαχειρίζεται όλες τις κρατικές εταιρείες της Κίνας, οι οποίες από τις Βρυξέλλες υπολογίζονται ως ενιαία οντότητα.

 Τις αντιρρήσεις της Γενικής ∆ιεύθυνσης Ενέργειας της Ε.Ε. προκαλεί η συµµετοχή της CHN Energy στις αιολικές µπίζνες του οµίλου Κοπελούζου (το καλοκαίρι υπογράφτηκε συµφωνία για τη συµµετοχή των Κινέζων κατά 75% στα αιολικά πάρκα). Η Ε.Ε. ζητά από τη ΡΑΕ να διερευνήσει την επέκταση των Κινέζων στον τοµέα της ενέργειας, καθώς θεωρεί ότι παραβιάζει τις κοινοτικές οδηγίες περί διαχωρισµού δραστηριοτήτων µεταξύ µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και παραγωγής. «Θα ήταν περισσότερο σκόπιµο σε αυτή τη συγκυρία οι Βρυξέλλες να περιφρουρήσουν την υποβολή δεσµευτικών προσφορών για τον λιγνίτη και στη συνέχεια, αφού πρώτα διασφαλιστεί η συµµετοχή αυτή, να πιάσουν το ζήτηµα της πιστοποίησης», αναφέρει αρµόδια πηγή που συµµετέχει ενεργά στον διαγωνισµό. 

Στην αγορά, πάντως, αναρωτιούνται τι θα συµβεί αν υποβληθεί µία προσφορά και αυτή δεν είναι από την πλευρά των Τσέχων αλλά από τη CHN Energy και τον όµιλο Κοπελούζου! Προ ηµερών ο κ. Μανόλης Παναγιωτάκης είχε παραδεχτεί ότι η ∆ΕΗ αποδεχόταν υπό όρους το αίτηµα για συµµετοχή της στις ζηµίες των προς πώληση µονάδων που έχουν ζητήσει οι Τσέχοι της Seven Energy. 

Οπως εξηγούσε, η εταιρεία δεχόταν να συµµετάσχει για δύο χρόνια σε ποσοστό 50%-50% στις ζηµίες των µονάδων σε Φλώρινα και Μεγαλόπολη, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές δεν θα ξεπεράσουν το 10% του τιµήµατος που θα καταβληθεί από τους επενδυτές. Ωστόσο, την πρόταση αυτή, που φάνηκε να ξεκλειδώνει εν µέρει τις επιφυλάξεις των επενδυτών, εµφανίζεται να απορρίπτει η Κοµισιόν, θεωρώντας ότι αντιβαίνει στο κοινοτικό δίκαιο και εκθέτει σε κινδύνους την εταιρεία. 

Το κοινοπρακτικό σχήµα έχει διαµηνύσει ότι χωρίς κίνητρα και µε το σηµερινό διεθνές αρνητικό περιβάλλον για τον λιγνίτη δύσκολα θα µπορούσε να υποβάλει προσφορά. Οι εξελίξεις δυναµιτίζουν το κλίµα στον διαγωνισµό, ενώ τα εµπόδια των Βρυξελλών καλλιεργούν κλίµα αδιεξόδου, µε κίνδυνο να βάλουν στο καλάθι της ∆ΕΗ και τα υδροηλεκτρικά, ένα σενάριο που θα µπορούσε να ισοδυναµεί µε εφιάλτη τόσο για την Επιχείρηση όσο και για τον υπουργό Περιβάλλοντος Γιώργο Σταθάκη. 

Από το ΥΠΕΝ υποστηρίζουν πάντως ότι το ορόσηµο του Ιανουαρίου για ανάδειξη προτιµητέου επενδυτή παραµένει, επισηµαίνοντας ότι το υπουργείο κινείται στη λογική της υποβολής δεσµευτικών προσφορών για τις λιγνιτικές µονάδες µέσα στο ∆εκέµβριο. 

ΕΛ.ΠΕ.: το α' δίµηνο του 2019 οι δεσµευτικές προσφορές 

Από αναβολή σε αναβολή πηγαίνει ο διαγωνισµός για την πώληση των Ελληνικών Πετρελαίων, µε το ΤΑΙΠΕ∆ να εµφανίζεται να ροκανίζει τον χρόνο προκειµένου να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια για συµµαχίες και συµπράξεις µε τα δύο σχήµατα των Glencore και Vitol που συµµετέχουν στον διαγωνισµό. Σύµφωνα µε τους νεότερους σχεδιασµούς, η υποβολή δεσµευτικών προσφορών µετακινείται για το επόµενο δίµηνο. Αρµόδιες πηγές των ΕΛ.ΠΕ. επιβεβαιώνουν ότι ανοιχτό παραµένει το θέµα της συµµετοχής του Ελληνικού ∆ηµοσίου στη holding εταιρεία που θα στεγάσει τις συµµετοχές στην έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων. Το υπουργείο Περιβάλλοντος επιδιώκει αύξηση της συµµετοχής στο 51%, από 36% που ήταν ο αρχικός σχεδιασµός, απαίτηση η οποία φαίνεται να προσκρούει στις αντιδράσεις των επενδυτών που επιδιώκουν µεγαλύτερο έλεγχο σε µια σειρά επενδύσεων υψηλού ρίσκου. 

∆ΕΠΑ: ορυµαγδός αποκαλύψεων και στο βάθος πώληση 

Η έγκριση από την Επιτροπή Ανταγωνισµού της συµφωνίας για την απόκτηση του 49% των µετοχών της Shell από τις δυο θυγατρικές της (ΕΠΑ και Ε∆Α Αττικής) έκλεισε µια µεγάλη εκκρεµότητα για την ιδιωτικοποίηση της ∆ΕΠΑ. Ωστόσο, το πεδίο για την εταιρεία δεν έχει ξεκαθαρίσει πλήρως, αφενός λόγω της καθυστέρησης του νόµου για τον διαχωρισµό των αρµοδιοτήτων της εταιρείας που είναι αρµοδιότητα του ΥΠΕΝ (µεταξύ εµπορίας και δικτύων) και αφετέρου λόγω της µεγάλης δηµοσιότητας αλλά και των πολιτικών διαστάσεων που έχει πάρει το θέµα µε το χρέος της ELFE. Ολοι περιµένουν να υπάρξουν εξελίξεις µε τον νόµο µέσα στον µήνα, ωστόσο η προκήρυξη του διαγωνισµού τοποθετείται εντός του α’ τριµήνου του 2019.

Μαριάννα Τζάννε (Πρώτο Θεμα)