Τα… «πατήματά του» σε μια αγορά που βρίσκεται σε τεντωμένο σκοινί αναζητά ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, ο οποίος σύντομα θα πρέπει να λάβει κρίσιμες αποφάσεις για σοβαρά ζητήματα κρατώντας λεπτές ισορροπίες και δείχνοντας τόλμη και ευελιξία.
Ενώ ακόμη ενημερώνεται για σειρά θεμάτων, ιδιαίτερα τεχνικών αλλά και κρίσιμων, σύντομα θα πρέπει, να δώσει το προσωπικό του στίγμα, επιλέγοντας τον τρόπο που θα χειριστεί μια σειρά από…μπρα ντε φερ στην αγορά ενέργειας. Βιομηχανία και ΔΕΗ για τα τιμολόγια, Προμηθευτές και Παραγωγοί στην χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, μικρές ΑΠΕ που διεκδικούν παρουσία στους διαγωνισμούς που έρχονται, κ.α.
Πρώτα οι φορείς της αγοράς μετά οι εκπρόσωποι των θεσμών
Ο κ. Σκρέκας, ξεκίνησε ήδη τις επαφές με φορείς της αγοράς ενέργειας, και θα τις συνεχίσει ώστε να τους ακούσει όλους πριν πάρει τις δικές του πολιτικές αποφάσεις για τον τρόπο που θα διαχειριστεί κρίσιμα θέματα για την αγορά.
Ταυτόχρονα τις επόμενες μέρες πρέπει να είναι έτοιμος να υποδεχτεί τους απεσταλμένους των θεσμών για τις εκκρεμότητες στα ενεργειακά που αφορούν τόσο το θεσμικό πλαίσιο των ΑΠΕ και τον τρόπο λειτουργίας του target model, όσο και θέματα της ΔΕΗ (τα 200 εκατ. που διεκδικεί για την λιγντική παραγωγή) αλλά και το υψηλό της μερίδιο, αλλά και το αίτημα για τα 200 εκατ. από το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ που επιδιώκουμε να καλυφθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης ως πρόβλημα που δημιουργήθηκε από την κρίση.
Τιμές Αγοράς Ενέργειας στην Χονδρεμπορική
Αν και η κατάσταση στις τιμές ενέργειας, που είχαν ξεφύγει τους δύο πρώτους μήνες του target model έχει επανέλθει σε καλύτερα επίπεδα (5,5 ευρώ Mwh) η αγορά εξισορρόπησης (από 25 ευρώ Mwh έως και 40 ευρώ το πρώτο δίμηνο), η ησυχία που επικρατεί δεν εμπνέει εμπιστοσύνη, αφού μπορεί να ανατραπεί οποιαδήποτε στιγμή. Η διαβούλευση της ΡΑΕ είναι σε εξέλιξη για τη θέσπιση πλαφόν στις τιμές των παραγωγών στην αγορά Εξισορρόπησης, οι φορείς έχουν εκφραστεί και για το τί θα γίνει τελικά, αν θα μπουν πλαφόν, αν θα μπουν με ευέλικτο τρόπο ή δεν θα μπουν, θα κριθεί από τη ΡΑΕ αλλά …και από την τελική άποψη και του υπουργού.
Υπενθυμίζεται ότι οι υπηρεσίες εξισορρόπησης με το Target Model από 1/11/20-3/1/21 (διάστημα δύο μηνών) κόστισαν 170 εκατ. ευρώ όταν τα προηγούμενα χρόνια κόστιζαν ~200 εκατ. ευρώ ετησίως, επιβαρύνοντας τους προμηθευτές ενέργειας και τις ΑΠΕ που σήμερα ζητούν να διαγραφούν αυτά τα ποσά, κάτι που -φυσικά- δεν θέλουν οι παραγωγοί. Ποια θα είναι η άποψη του υπουργού;
Το πρόβλημα του ΕΛΑΠΕ
Μπορεί το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ να αντιμετωπίστηκε από τον προηγούμενο υπουργό Ενέργειας, τον Κωστή Χατζηδάκη, με τη λήψη σειράς μέτρων, όμως, τελικά, η αγορά σημειώνει ότι η κοστολόγηση των μέτρων που πάρθηκαν δεν ήταν ακριβής. Και γρίφος αλλά και οι κίνδυνοι για νέα ελλείμματα παραμένουν.
Σύμφωνα με τα μέτρα, 200 εκατ. ευρώ το υπουργείο επιδιώκει να ενταχθούν στο Ταμείο Ανάκαμψης πρέπει να πετύχει και μια έγκριση από την Ευρώπη. Επίσης δεν έχει υπολογιστεί το νέο κόστος στο ΕΛΑΠΕ που δημιουργεί η λειτουργία του target model, με προβλέψεις που κοστίζουν στην αγορά Εξισορρόπησης, με κόστος που υπολογίζεται σε 120 εκατ. ευρώ το χρόνο. Για να μην υπάρχει τέτοιο κόστος, φορείς της αγοράς ΑΠΕ ζητούν την απαλλαγή του χαρτοφυλακίου έργων ΑΠΕ που διαχειρίζεται ο ΔΑΠΕΕΠ από υποχρεώσεις εξισορρόπησης, αφού εκ του νόμου 4414/2016 τα έργα αυτά δεν φέρουν υποχρεώσεις εξισορρόπησης.
Επίσης για να ισχύσει η πρόσφατη Υπουργική Απόφαση του ΥΠΕΝ για διάθεση του 78% των εσόδων από τα δικαιώματα CO2 στον ΕΛΑΠΕ και για το 2021 θα πρέπει να ανανεωθεί αφού προς το παρόν αφορά μόνο το 2020. Αν η αιτούμενη ΥΑ δεν εκδοθεί άμεσα, τότε στον ΕΛΑΠΕ για το 2021 θα εισρέει μόλις το 65% των δικαιωμάτων, αντί για το 78%.
Το θέμα του ΕΛΑΠΕ απασχολεί όχι μόνο τις ΑΠΕ αλλά και τους θεσμούς, και μάλιστα στην αξιολόγηση αυτή θα ελεγχθεί και η αποτελεσματικότητα του συνόλου των μέτρων για τον ΕΛΑΠΕ, που στην προηγούμενη φάση δεν είχε προλάβει να αποτυπωθεί στην έκθεση της Κομισιόν.
Συμμετοχή μικρών έργων ΑΠΕ
Προβληματίζει η πολύ μικρή μέχρι σήμερα ανάπτυξη των οικιακών και μικρών εμπορικών φωτοβολταϊκών και ειδικότερα υπό το πρίσμα του προγράμματος της αυτοπαραγωγής με ιδιοκατανάλωση (net-metering). Αυτή η αγορά παραμένει περιθωριακή στην Ελλάδα σε αντίθεση με άλλες χώρες, όπου τα συστήματα επί στεγών αποτελούν το πιο εύρωστο κομμάτι της αγοράς. Χρειάζεται τέτοια οργάνωση και δομή νέων διαγωνιστικών διαδικασιών της ΡΑΕ ώστε να θεσπιστεί χωριστή κατηγορία διαγωνισμών της για μικρά έργα Φ/Β λ.χ. έως 1 MW.
Κόντρα Βιομηχανίας-ΔΕΗ για τις τιμές
Το ενεργειακό κόστος συνδέεται άμεσα με την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας και η κυβέρνηση έχει ταχθεί υπέρ των πολιτικών που θα το μειώσουν. Ωστόσο το κόστος το καθορίζει η αγορά και για την βιομηχανία υψηλής τάσης, κυρίως η ΔΕΗ.
Μέχρι τέλη Φεβρουαρίου διαρκεί η περίοδος διαπραγμάτευσης της ΔΕΗ με τη βιομηχανία στην Υψηλή Τάση για την τιμολόγηση της προμήθειας ρεύματος.
Οι προηγούμενες συμβάσεις προμήθειας της ΔΕΗ με τις βιομηχανίες στην Υψηλή Τάση έληξαν στο τέλος του 2020 και η κρατική εταιρία ηλεκτρισμού έχει παρατείνει την ισχύ τους για δύο μήνες, εντός των οποίων θα πρέπει να καταλήξει η διαπραγμάτευση για τις νέες συμβάσεις. Η ΔΕΗ ζητά αυξήσεις και δηλώνει ότι χωρίς συμφωνία θα πάψει να τις εκπροσωπεί, δηλαδή να λειτουργεί ως προμηθευτής τους και η βιομηχανία προειδοποιεί για λουκέτα.
Η κυβέρνηση και ο κ. Κωστής Χατζηδάκης μιλούσαν για μείωση του ενεργειακού κόστους αλλά στην πράξη δεν φαίνεται πώς μπορούν να το εξασφαλίσουν. Ο νέος υπουργός θα πρέπει να διαμεσολαβήσει και αυτή τη διαπραγμάτευση καθώς το αδιέξοδο των συζητήσεων θα φέρει πίεση για πολιτική λύση.
Μαρίνα Πρωτονοταρίου mononews.gr