Στο κόκκινο βρέθηκαν χθες τα χρηµατιστήρια διεθνώς, µε κυριότερη αφορµή την αύξηση της ανεργίας στις ΗΠΑ τον Ιούλιο, κάτι που προκάλεσε φόβους για ύφεση στη µεγαλύτερη οικονοµία του πλανήτη και ανησυχίες πως η αµερικανική κεντρική τράπεζα έχει καθυστερήσει πολύ τις µειώσεις επιτοκίων. Ο κίνδυνος ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή θεωρείται ότι συνέβαλε στο κλίµα που οδήγησε στο sell off. Το Χρηµατιστήριο Αθηνών βυθίστηκε στη δίνη της διεθνούς συγκυρίας µε πτώση 6,27% και κυριότερο «θύµα» τις τράπεζες, ο δείκτης των οποίων υποχώρησε κατά 7,56%. Στην Ευρώπη, η πτώση κινήθηκε σε χαµηλότερα επίπεδα, µε το χρηµατιστήριο στο Λονδίνο να υποχωρεί κατά 2,04%, στη Φρανκφούρτη κατά 1,82% και στο Παρίσι κατά 1,42%. Στην Ιαπωνία, αντιθέτως, σηµειώθηκε ραγδαία υποχώρηση, 12,4%.
Από το Τόκιο και τη Σεούλ, το Λονδίνο και τη Φρανκφούρτη, το Παρίσι και τη Wall Street, τα χρηµατιστήρια ήταν χθες στο κόκκινο καθώς οι επενδυτές αντιδρούν µε πανικό στα πρώτα σηµάδια που κατατείνουν σε επικείµενη ύφεση στη µεγαλύτερη οικονοµία του πλανήτη. Την ανησυχία έχουν πυροδοτήσει από την Παρασκευή τα τελευταία στοιχεία για την απασχόληση στις ΗΠΑ που φέρουν την ανεργία να έχει αυξηθεί τον Ιούλιο στο 4,3% καταγράφοντας τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων σχεδόν τριών ετών και τις επιχειρήσεις της υπερδύναµης να επιβραδύνουν τις προσλήψεις.
Οπως σχολιάζει το Reuters, η συντονισµένη πτώση έδωσε την αίσθηση ότι οι επενδυτές αφυπνίστηκαν όψιµα από το όνειρο της «οµαλής προσγείωσης», από την προσδοκία ότι η Fed θα τιθασεύσει τον πληθωρισµό χωρίς να βυθίσει την οικονοµία σε ύφεση, κάτι που φαινόταν να ισχύει έως τώρα, µε την οικονοµία να παραµένει ακατάβλητη και τις επιχειρήσεις να προσλαµβάνουν. Αυτή τη φορά τα στοιχεία για την απασχόληση ενέσπειραν τον φόβο πως η Fed έχει καθυστερήσει υπερβολικά να µειώσει τα επιτόκια σε αντίθεση µε τις άλλες µεγάλες κεντρικές τράπεζες, την ΕΚΤ και την Τράπεζα της Αγγλίας, και τελικά οδηγεί στην ύφεση τη µεγαλύτερη οικονοµία του κόσµου. Στην Ιαπωνία, που έχει συνδράµει µερικώς στην αναταραχή αυξάνοντας τα επιτόκια την περασµένη εβδοµάδα και µειώνοντας την απόσταση που τα χωρίζει από τα επιτόκια του δολαρίου, οι βασικοί δείκτες Nikkei 225 και Topix έκαναν «βουτιά» 12,4% και 12,2% αντιστοίχως και προσωρινά ανεστάλη η διαπραγµάτευση των µετοχών. Στην Ευρώπη τα µεγαλύτερα χρηµατιστήρια έκλεισαν στο κόκκινο µε τον δείκτη FTSE 100 του Λονδίνου να κλείνει µε πτώση 2,04%, τον Xetra DAX της Φρανκφούρτης µε υποχώρηση 1,82% και τον CAC 40 µε υποχώρηση 1,42%, ο πανευρωπαϊκός δείκτης Eurostoxx 600 µε απώλειες 2,17%, ενώ και η Wall Street άνοιξε µε αντίστοιχη πτώση.
Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε σε ανακοίνωσή της χθες η ιαπωνική επενδυτική τράπεζα Nomura, «τα στοιχεία από τις ΗΠΑ εµπνέουν στις αγορές ανησυχία για την ανάπτυξη και επαναφέρουν τον φόβο πως θα επιταχυνθεί η επιβράδυνση στην αµερικανική οικονοµία». Ετσι, η Goldman Sachs προβλέπει τώρα πως η Fed θα προχωρήσει σε µειώσεις των επιτοκίων του δολαρίου και στις τρεις επόµενες συνεδριάσεις εντός του έτους και ειδικότερα κατά 50 µονάδες βάσης τον Σεπτέµβριο, άλλες 50 µ.β. τον Νοέµβριο και 25 µ.β. τον ∆εκέµβριο.
Τη γενικευµένη ανησυχία δεν συµµερίζονται, πάντως, όλοι οι οικονοµολόγοι, µερίδα των οποίων τείνει να υποβαθµίσει τη σηµασία των στοιχείων για την ανεργία, επισηµαίνοντας πως υπάρχουν επιµέρους στοιχεία για την απασχόληση, τα οποία αλλάζουν την εικόνα. Μιλώντας στο δίκτυο Al Jazeera, η Νάνσι Βάντεν Χούτεν, επικεφαλής των οικονοµολόγων της Oxford Economics, τόνισε ότι «τα χρηµατιστήρια αντιδρούν σαν να προεξοφλούν ύφεση, αλλά εµείς δεν βλέπουµε ύφεση». Εξηγώντας τη συλλογιστική της, επισήµανε πως έχει αυξηθεί ο αριθµός όσων αναζητούν εργασία, περίπου 420.000, καθώς πρόκειται για νέους µετανάστες που ήρθαν στις ΗΠΑ. Παράλληλα, ο Ματ Κολιάρ, διευθυντικό στέλεχος της Moody’s Analytics, επισηµαίνει πως πολλοί άνθρωποι δήλωσαν ότι δεν εργάστηκαν στη διάρκεια του Ιουλίου, αλλά επειδή τους εµπόδισαν οι καταστρεπτικοί τυφώνες στο Τέξας. Ο ίδιος οικονοµολόγος φτάνει στο σηµείο να ερµηνεύσει τα στοιχεία για την απασχόληση ως «ένδειξη ότι η Fed πέτυχε αυτό που ήθελε: να επιβραδύνει την οικονοµία και την αγορά εργασίας ώστε να πάψουν οι άνθρωποι να αλλάζουν δουλειά και να παίρνουν 8% έως 10% αυξήσεις στους µισθούς τους, αλλά αυτό δεν συνεπάγεται ύφεση».
Καθημερινή