Σε ειδική εκδήλωση της έκθεσης AgroThessaly στη Λάρισα παρουσιάστηκε το προτεινόμενο στρατηγικό πλαίσιο για το «θεσσαλικό πρόβατο». Η Περιφέρεια Θεσσαλίας ξεκίνησε διαβούλευση με ερευνητές από ακαδημαϊκά και ερευνητικά ιδρύματα της Ελλάδας, συνεπικουρούμενα από επιχειρήσεις και φορείς προβατοτροφίας, με στόχο τη διερεύνηση των δυνατοτήτων αξιοποίησης γενετικού υλικού των εγχώριων φυλών, σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες ξενικές φυλές που κυριαρχούν στις ελληνικές εκτροφές. Απώτερος στόχος είναι η δημιουργία νέων γενοτύπων που θα βασιστούν σε εγχώριες φυλές όπως η θεσσαλική φυλή Καραγκούνικο και η φυλή προβάτων Μυτιλήνης, η πολυπληθέστερη ελληνική φυλή. Από τις ξενικές φυλές προτείνεται η χρησιμοποίηση της φυλής Λακόν, της πλέον διαδεδομένης ξενικής φυλής μεταξύ των ελληνικών εκτροφών. Η πρωτοβουλία βασίζεται σε μακροχρόνια στρατηγική τεσσάρων βημάτων. Το πρώτο -και σημαντικότερο κατά την πλειοψηφία των εμπλεκομένων- βήμα αφορά την απογραφή και αξιολόγηση των διαθέσιμων στοιχείων για τα εκτρεφόμενα ζώα, είτε εγχώριων ή ξενικών φυλών, σε ατομικό επίπεδο, αλλά και σε επίπεδο πληθυσμών, εστιάζοντας σε φαινοτυπικά, γενεαλογικά και γονιδιωματικά δεδομένα και σε διαχειριστικά στοιχεία εκτροφών. Το δεύτερο βήμα αφορά προκαταρκτική ανάλυση των διαθέσιμων στοιχείων. Θα εξαχθούν αντικειμενικά συμπεράσματα σχετικά με τη διακύμανση, παραλλακτικότητα και κληρονομησιμότητα των χαρακτηριστικών ζώων ως βάση για τη γενετική αξιολόγηση κριαριών και προβατίνων, ανά φυλή και ανά γενότυπο διασταυρώσεων. Το τρίτο βήμα αφορά τον προσδιορισμό του βελτιωτικού στόχου με ιεράρχηση και στάθμιση χαρακτηριστικών, για να δοθεί η δυνατότητα επιλογής γεννητόρων για διασταυρώσεις. Το τέταρτο -και πιο χρονοβόρο- βήμα της στρατηγικής είναι η ανάπτυξη εναλλακτικών σεναρίων για διασταυρώσεις με άξονες τον σχεδιασμό (σχήμα, αριθμό ζώων), την εκτέλεση (συζεύξεις, γέννες, αντίστοιχη καταγραφή αποδόσεων) και την αξιολόγηση (επεξεργασία στοιχείων, γονιδιωματικό έλεγχο). 

Οι κινήσεις για την αύξηση του διαθέσιμου ζωικού υλικού της Ελλάδας 

Ο τελικός στόχος είναι η παραγωγή γεννητόρων (ζώων αντικατάστασης), με σημαντικά βελτιωμένη παραγωγικότητα, υψηλή προσαρμοστικότητα στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και αντοχή σε ασθένειες. Τα χαρακτηριστικά τους είναι εφικτό να επιλέγονται με συνεχή γενοτυπικό έλεγχο και κατάλληλες διασταυρώσεις, που θα επιφέρουν σταθερότητα στα επιθυμητά χαρακτηριστικά των απογόνων. Το ζήτημα της διαθεσιμότητας ζωικού υλικού στην Ελλάδα είναι διαχρονικό: Στη Θεσσαλία εκτρέφεται σημαντικός αριθμός προβάτων σε χιλιάδες εκμεταλλεύσεις που στηρίζουν με τα προϊόντα τους, γάλα και κρέας, τις σχετικές βιομηχανίες. Οι πρόσφατες θεομηνίες αλλά και οι ζωονόσοι είχαν σοβαρές επιπτώσεις στις προβατοτροφικές εκμεταλλεύσεις της Θεσσαλίας: Σημαντικός αριθμός ζώων χάθηκαν ή θανατώθηκαν. Η ομάδα εργασίας περιελάμβανε ερευνητές από το Εργαστήριο Ζωικής Παραγωγής & Προστασίας Περιβάλλοντος του Τμήματος Κτηνιατρικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), το Εργαστήριο Αναπαραγωγής και Γενετικής Βελτίωσης Παραγωγικών Ζώων του Τμήματος Γεωπονίας του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδος, την Κλινική Μαιευτικής και Αναπαραγωγής του Τμήματος Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (ΠΘ) και το Τμήμα Βιοχημείας - Βιοτεχνολογίας ΠΘ. Ενεργή συμμετοχή στην πρωτοβουλία του «θεσσαλικού προβάτου» έχει και η Κτηνοτροφική Μαγνησίας ΑΕ «Greek Family Farm».

Foodreporter