Πρόστιμα 82 εκατ. ευρώ καταλογίστηκαν σε τέσσερις μεγάλες ελληνικές κατασκευαστικές εταιρείες, που ελέγχθηκαν μαζί με άλλες μικρότερες, για την εμπλοκή τους στην υπόθεση του καρτέλ στον κατασκευαστικό κλάδο, σύμφωνα με δημοσίευμα της Καθημερινής.

Στο στόχαστρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, που ολοκλήρωσε τη σχετική έρευνα, βρέθηκαν 21 συμβάσεις για μεγάλα δημόσια έργα συνολικού προϋπολογισμού 4,2 δισ. ευρώ, η κατασκευή των οποίων ξεκίνησε από την εποχή του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, δηλαδή από το 2000 και για ορισμένα φθάνει μέχρι και σήμερα, δηλαδή το νέο ΕΣΠΑ.

Σύμφωνα με στοιχεία της «Κ», τα πρόστιμα βαρύνουν τους ομίλους «J&P Αβαξ», «Ακτωρ», «Ιντρακάτ» και «Τέρνα», ενώ στις κοινοπραξίες συμμετείχαν και μικρότερες εταιρείες. Στις αμαρτωλές συμβάσεις, που σύμφωνα με την έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού επιβεβαιώθηκε η λειτουργία του καρτέλ, περιλαμβάνονται συμβάσεις «μαμούθ», όπως: • Η κατασκευή του μετρό Θεσσαλονίκης και η επέκταση προς Καλαμαριά, συνολικού προϋπολογισμού 1,5 δισ. ευρώ. • Τέσσερις συμβάσεις της Αττικό Μετρό για την επέκταση της Γραμμής 2 προς τον Αγιο Δημήτριο - Ελληνικό (προϋπολογισμού 330,2 εκατ. ευρώ) και προς τον Αγιο Αντώνιο - Ανθούπολη (προϋπολογισμού 97,6 εκατ. ευρώ), καθώς και την επέκταση της Γραμμής 3 προς Αιγάλεω - Χαϊδάρι (προϋπολογισμού 199,8 εκατ. ευρώ) και προς Χολαργό - Νομισματοκοπείο - Αγία Παρασκευή (προϋπολογισμού 89,7 εκατ. ευρώ). • Πέντε συμβάσεις της Εγνατίας Οδού (σήραγγα Μετσόβου έως Κόμβο Παναγιάς, ο κάθετος άξονας Φλώρινα - Νίκη, Κορομηλιά - Κρυσταλλοπηγή και ο κάθετος άξονας Δερβένι - Σέρρες - Προμαχώνας, συνολικού προϋπολογισμού 437 εκατ. ευρώ).

• Το έργο «σκούπα» του ΟΣΕ για την ολοκλήρωση της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής υψηλών ταχυτήτων Τιθορέα - Δομοκός, συνολικού προϋπολογισμού 415 εκατ. ευρώ.

Από τις μεγαλύτερες συμβάσεις του ΟΣΕ που φέρεται να έδρασε το καρτέλ των κατασκευαστών είναι επίσης:

• Η κατασκευή της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Ροδοδάφνη - Ψαθόπυργος και σήραγγα Παναγούλας, συνολικού προϋπολογισμού 315 εκατ. ευρώ, και

• Η κατασκευή του τετραπλού σιδηροδρομικού διαδρόμου στο τμήμα μεταξύ των Τριών Γεφυρών και του Σιδηροδρομικού Κέντρου Αχαρνών, προϋπολογισμού 331,6 εκατ. ευρώ.

Τα πρόστιμα συμφωνήθηκαν μετά τη διαδικασία διευθέτησης στην οποία συμμετείχαν οι μεγάλοι κατασκευαστικοί όμιλοι, ενώ εκτός της σχετικής διαδικασίας είναι οι ξένες κατασκευαστικές εταιρείες-μέλη των κοινοπραξιών στις συμβάσεις που ελέγχθησαν. Στην περίπτωση των ξένων κατασκευαστικών, οι οποίες πρέπει να σημειωθεί ότι δεν έχουν συναινέσει στον μηχανισμό διευθέτησης, δηλαδή δεν έχουν συνομολογήσει τυχόν ευθύνη τους, η υπόθεση είναι σε εξέλιξη και η έκβασή της αναμένεται.

Με βάση την εισήγηση της Αρχής, η πρακτική του εκ των προτέρων καθορισμού των εκπτώσεων ήταν συνήθης σε αρκετές από αυτές τις συμβάσεις, ενώ σε άλλες οι υποψήφιοι προσυμφωνούσαν μεταξύ τους τον ανάδοχο, μοιράζοντας ουσιαστικά την πίτα των δημοσίων έργων. Τα πρόστιμα που καταλογίστηκαν από την Επιτροπή Ανταγωνισμού ήταν οριζόντια διόρθωση 5% ή 15% –ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης– και υπολογίστηκαν επί του τζίρου που εμφάνισαν οι εταιρείες κατά τον χρόνο τέλεσης του αδικήματος. Το τελικό ποσό είναι χαμηλότερο σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις, που έκαναν λόγο για πάνω από 100 εκατ. ευρώ. Η μείωση είναι αποτέλεσμα και του μικρότερου αριθμού των συμβάσεων που κρίθηκαν «ένοχες» και από τις οποίες εξαιρούνται τελικώς οι συμβάσεις παραχώρησης των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων, η ολοκλήρωση των οποίων είναι συμβατική υποχρέωση και θα πρέπει να γίνει στα τέλη Μαρτίου. Αλλωστε, η Επιτροπή έλαβε υπόψη της και τις οικονομικές αντοχές των εταιρειών, αφού στόχος δεν ήταν η οικονομική εξόντωσή τους, αλλά η τιμωρία προκειμένου να αποτραπεί η επανάληψη του φαινομένου.

Ευγενία Τζώρτζη