Μειωμένη έως και 60% θα είναι η δόση που θα κληθούν να πληρώσουν στις τράπεζες οι οφειλέτες στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων το 2021. Αυτό προβλέπουν τα προγράμματα που επεξεργάζονται οι τράπεζες στο πλαίσιο των μέτρων ταμειακής διευκόλυνσης των δανειοληπτών που έχουν μπει σε καθεστώς αναστολής δόσεων λόγω πανδημίας. Η μειωμένη δόση θα ισχύσει για τρεις, έξι ή ακόμη και 12 μήνες με σταδιακή στη συνέχεια επαναφορά στα προ COVID επίπεδα, ενώ για τα επιχειρηματικά δάνεια εξετάζεται η επέκταση του μέτρου καταβολής μόνο τόκων για όλο το 2021. 

Σύμφωνα με πληροφορίες, από το μέτρο της σταδιακής προσαρμογής της δόσης θα εξαιρεθούν όσοι δανειολήπτες έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα «Γέφυρα» του υπουργείου Οικονομικών. Το πρόγραμμα δίνει τη δυνατότητα προστασίας της πρώτης κατοικίας με επιδότηση της δόσης του δανείου από το κράτος σε ποσοστό έως και 90% και μέχρι σήμερα αίτηση για υπαγωγή στο πρόγραμμα έχουν κάνει 136.000 δανειολήπτες, που έχουν δάνειο με υποθήκη την πρώτη τους κατοικία. 

Τα προγράμματα αναστολής δόσεων που εφαρμόζουν οι τράπεζες λήγουν στα τέλη Δεκεμβρίου και σύμφωνα με στοιχεία της «Κ», σε αναστολή έχουν ήδη ενταχθεί μέχρι σήμερα 380.000 δάνεια συνολικής αξίας 25 δισ. ευρώ, από τα οποία το 50% περίπου είναι στεγαστικά δάνεια, δάνεια πολύ μικρών επιχειρήσεων και καταναλωτικά δάνεια, ενώ τα υπόλοιπα είναι δάνεια μεγάλων και μικρομεσαίων επιχειρήσεων. 

Υπενθυμίζεται ότι για τα νοικοκυριά η αναστολή αφορά το σύνολο της δόσης του δανείου τους με κεφαλαιοποίηση της οφειλής, ενώ για τις επιχειρήσεις προβλέπεται η αναστολή του δανείου όσον αφορά το κεφάλαιο και η πληρωμή μόνο τόκων για όλο το διάστημα που ισχύει το μορατόριουμ. 

Το μέτρο της σταδιακής επαναφοράς της δόσης προϋποθέτει τη σύμφωνη γνώμη των εποπτικών αρχών, με τις οποίες οι τράπεζες είναι σε συζητήσεις προκειμένου να αποφασιστεί το πώς θα εφαρμοστεί. Η σύμφωνη γνώμη των εποπτικών αρχών είναι σημαντική γιατί σε διαφορετική περίπτωση τα δάνεια αυτά θα θεωρηθούν κόκκινα, υποχρεώνοντας τις τράπεζες σε πρόσθετες προβλέψεις. Να σημειωθεί ότι στις 30 Σεπτεμβρίου έληξε η προθεσμία που είχε θέσει ο SSM για την ένταξη δανειοληπτών σε μορατόριουμ πληρωμών.

Οπως είχε δηλώσει πρόσφατα ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας Παύλος Μυλωνάς, «το τέλος της αναστολής πληρωμών μπορεί να οδηγήσει τον δανειολήπτη σε αδιέξοδο όταν ξαφνικά η δόση του δανείου του επανέλθει από μηδέν στο πλήρες ποσό της – κάτι που για κάποιους δανειολήπτες μπορεί να αποδειχθεί δυσβάστακτο». 

Γι’ αυτό οι τράπεζες εξετάζουν τη σταδιακή επάνοδο αυτών των δανείων, με μείωση των δόσεων, π.χ. στο 40% ή στο 60% για ένα διάστημα, ποσοστό που θα αυξάνεται σταδιακά ανά τρίμηνο, π.χ. στο 70% το β΄ τρίμηνο και στο 90% στη συνέχεια, έτσι ώστε οι οφειλέτες να επανέλθουν στο αρχικό καθεστώς έπειτα από μια εύλογη μεταβατική περίοδο. 

Σε ό,τι αφορά τα επιχειρηματικά δάνεια οι τράπεζες εξετάζουν την επέκταση του μέτρου καταβολής μόνο τόκων για όλο το 2021 σε μια προσπάθεια να στηρίξουν τις επιχειρήσεις που πλήττονται από την ύφεση. Το μέτρο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα εφαρμοστεί ανά κλάδο ή εξατομικευμένα ανά επιχείρηση, ανάλογα με την επίπτωση που έχει στον τζίρο της η ύφεση στην οικονομία. Να σημειωθεί ότι η Eurobank έχει ήδη ανακοινώσει την παράταση των αναστολών και για τον επόμενο χρόνο για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις.

Ευγενία Τζώρτζη Καθημερινή