Νέο αναπτυξιακό νόµο, τον δεύτερο µέσα σε διάστηµα µόλις δύο ετών, αναµένεται να φέρει προς ψήφιση στη Βουλή η κυβέρνηση τους επόµενους µήνες. Το αποτυχηµένο όπως αποδείχθηκε εκ των πραγµάτων µοντέλο των 13 διαφορετικών καθεστώτων και οι νέοι, πιο αυστηροί δηµοσιονοµικοί κανόνες που θα τεθούν από το 2025 στο πλαίσιο της εφαρµογής του νέου Συµφώνου Σταθερότητας επιβάλλουν στόχευση σε πολύ πιο συγκεκριµένα αντικείµενα επιχειρηµατικής δραστηριότητας, αλλά και έµφαση στο κίνητρο των φοροαπαλλαγών και όχι σε αυτό των άµεσων επιδοτήσεων. Ταυτόχρονα µε τις αλλαγές που επεξεργάζεται στον αναπτυξιακό νόµο η νέα ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, θέλει να δώσει το σήµα για την αναγκαία αλλαγή του παραγωγικού υποδείγµατος, ενός παραγωγικού υποδείγµατος που θα είναι βασισµένο κυρίως στη βιοµηχανία και πολύ λιγότερο στον τουρισµό. Τα δύο βασικά στοιχεία του νέου αναπτυξιακού νόµου θα είναι η έµφαση στη βιοµηχανία και στο κίνητρο των φοροαπαλλαγών, κάτι που εκ των πραγµάτων σηµαίνει ενίσχυση κυρίως µεγάλων επενδύσεων.

Ενδεικτικό της αποτυχίας του τελευταίου αναπτυξιακού νόµου, του 4887/2022, είναι ότι δύο χρόνια µετά τη θέσπισή του έχουν προκηρυχθεί µόλις τέσσερα από τα προβλεπόµενα 13 καθεστώτα, το «Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα» (δύο κύκλοι), το «Ενίσχυση Τουριστικών Επενδύσεων» (δύο κύκλοι), το «Επιχειρηµατικότητα 360» (ένας κύκλος) και το «Αγροδιατροφή - Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία» (ένας κύκλος). Αρµόδιες πηγές, µάλιστα, από το υπουργείο Ανάπτυξης εκτιµούν ότι η επίκληση της µη µετατροπής του Ολοκληρωµένου Πληροφοριακού Συστήµατος έτσι ώστε να δέχεται αιτήσεις και για τα άλλα καθεστώτα, είναι µάλλον προσχηµατική και ο πραγµατικός λόγος είναι ότι δεν υπάρχουν τα απαιτούµενα κονδύλια για να προκηρυχθούν τα υπόλοιπα καθεστώτα (Ψηφιακός και τεχνολογικός µετασχηµατισµός επιχειρήσεων, Πράσινη µετάβαση – Περιβαλλοντική αναβάθµιση επιχειρήσεων, Νέο επιχειρείν, Καθεστώς δίκαιης αναπτυξιακής µετάβασης, Ερευνα και εφαρµοσµένη καινοτοµία, Επιχειρηµατική εξωστρέφεια, Εναλλακτικές µορφές τουρισµού, Μεγάλες επενδύσεις, Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας). Το πρόβληµα είναι ακόµη πιο οξύ δεδοµένου ότι υπάρχουν ακόµη πολλές εκκρεµότητες σε πληρωµές προς επιχειρήσεις που έχουν ήδη υλοποιήσει επενδυτικά σχέδια στο πλαίσιο προηγούµενων αναπτυξιακών νόµων, ακόµη και του 3299/2004. Πέρα από το κλείσιµο των παλιών εκκρεµοτήτων το υπουργείο Ανάπτυξης αναζητεί στην παρούσα φάση λύση για την ενίσχυση των σχεδίων που υπήχθησαν στο καθεστώς «Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων», χωρίς να αποκλείεται η ανακατανοµή πόρων. Στην οδό Νίκης επικρατεί αισιοδοξία ότι η λύση θα έχει δοθεί πριν από τα τέλη Σεπτεµβρίου.

Οι νοµοθετικές πρωτοβουλίες του Τάκη Θεοδωρικάκου, ο οποίος σε όλους τους τόνους επισηµαίνει ότι µόνο ένα µικρό κοµµάτι των αρµοδιοτήτων του αφορά τον έλεγχο της αγοράς και των τιµών και µάλιστα όχι όλων των τιµών, περιλαµβάνουν ακόµη την περαιτέρω απλούστευση των διαδικασιών για την αδειοδότηση της λειτουργίας των επιχειρήσεων στο σύνολο της οικονοµικής δραστηριότητας. Η µεγάλη αυτή οριζόντια µεταρρύθµιση γίνεται σε συνεργασία µε τη Γενική Γραµµατεία της Κυβέρνησης, καθώς απαιτεί τον συντονισµό και τη συνεργασία πολλών υπουργείων. Υπενθυµίζεται ότι η απλούστευση της αδειοδότησης είχε ξεκινήσει ως µνηµονιακή υποχρέωση, µε την ελληνική κυβέρνηση να συνεργάζεται για το έργο αυτό µε την Παγκόσµια Τράπεζα. Παρά τους νόµους που έχουν ψηφισθεί από το 2010 και µετά από όλες τις κυβερνήσεις, υπάρχουν ακόµη πεδία οικονοµικής δραστηριότητας µε µεγάλη γραφειοκρατία που κοστίζουν σε χρόνο και χρήµα. Ιδιαίτερη έµφαση και σε αυτή την περίπτωση θα δοθεί στον κλάδο της βιοµηχανίας έτσι ώστε να διευκολυνθούν υφιστάµενες και µελλοντικές επενδύσεις.

Στο πλαίσιο της ενίσχυσης του ρόλου της βιοµηχανίας εντάσσεται µία ακόµη νοµοθετική πρωτοβουλία, αυτή της διευκόλυνσης της χωροθέτησης και της αδειοδότησης των βιοµηχανικών περιοχών (ΒΙΠΕ), βιοµηχανικών και επιχειρηµατικών πάρκων. Τούτο γίνεται σε συνεργασία µε το υπουργείο Περιβάλλοντος, δεδοµένου ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τη Βιοµηχανία, µε το προηγούµενο να έχει συµπληρώσει 15 χρόνια από τη θεσµοθέτησή του. Αιχµή των σχετικών νοµοθετικών ρυθµίσεων είναι η Αττική λόγω των πολλών άτυπων βιοµηχανικών συγκεντρώσεων στην εν λόγω περιφέρεια. Αξίζει να σηµειωθεί ότι συνολικά στην Αττική υπάρχουν 26 άτυπες βιοµηχανικές συγκεντρώσεις και 4 που αφορούν τη δραστηριότητα logistics, συνολικού εµβαδού 73.955 στρεµµάτων. Πρόκειται για άτυπες βιοµηχανικές συγκεντρώσεις σε Μάνδρα, Ασπρόπυργο, Μαγούλα, Φυλή, Μέγαρα, Θριάσιο, Αυλώνα, Κορωπί, Παιανία, Ανοιξη, Μεταµόρφωση κ.α. Ενας άλλος λόγος που δίνεται έµφαση στην Αττική, κάτι που µένει να δούµε πώς θα αποτυπωθεί και στο νέο χωροταξικό σχέδιο, είναι ότι πλέον λόγω των σύγχρονων τεχνολογιών οι µεταποιητικές δραστηριότητες θεωρούνται λιγότερο ρυπογόνες σε σχέση µε το παρελθόν, όταν είχαν απαγορευθεί οι δραστηριότητες της λεγόµενης υψηλής όχλησης στο λεκανοπέδιο.

Η έµφαση που δίνεται στη βιοµηχανία φαίνεται και από το γεγονός ότι έχουν ενταχθεί στο Ταµείο Ανάκαµψης και Ανθεκτικότητας 16 ΒΙΠΕ και 4 επιχειρηµατικά πάρκα µε τη συνολική χρηµατοδότηση να ανέρχεται σε 44,21 εκατ. ευρώ. Τα έργα που θα χρηµατοδοτηθούν αφορούν 17 υφιστάµενες δοµές και 3 καινούργιες.

Τα υπό κατάρτιση νοµοσχέδια έχουν συζητηθεί και µε τους εκπροσώπους του βιοµηχανικού κλάδου, µε τον κ. Θεοδωρικάκο να προβαίνει σε σχετικές συναντήσεις µε τους προέδρους του ΣΕΒ, του ΣΒΕ και άλλων συνδέσµων και επιµελητηρίων από τις πρώτες ηµέρες της ανάληψης των καθηκόντων του. Αλλωστε, ο ίδιος επαναλαµβάνει στους συνοµιλητές του ότι ο έλεγχος της αγοράς είναι µεν κρίσιµος, αλλά µόνο ένα µικρό κοµµάτι των αρµοδιοτήτων του.

Αντί επιλόγου: Το 2019 σε αποκλειστική συνέντευξή του στην «Καθημερινή» ο τότε γενικός γραµµατέας του Οργανισµού Οικονοµικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης Ανχελ Γκουρία είχε επισηµάνει αναφερόµενος στην Ελλάδα ότι δεν αρκεί ο τουρισµός για βιώσιµη ανάπτυξη και ότι απαιτούνται παραγωγικές επενδύσεις, κυρίως στον κλάδο της µεταποίησης. Μένει να δούµε εάν έπειτα από µια οικονοµική κρίση, την οποία ακολούθησαν µια πανδηµική και µια πληθωριστική, το παραγωγικό µοντέλο επιτέλους θα αλλάξει.

Δήμητρα Μανιφάβα, Καθημερινή