Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων είναι κρίσιμη για τη μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, διαμηνύει ο οίκος αξιολόγησης Fitch, επισημαίνοντας τις σημαντικές προκλήσεις με τις οποίες θα βρεθεί αντιμέτωπη η νέα κυβέρνηση. Ο πληθωρισμός, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών και το δημογραφικό αποτελούν επίσης σημαντικές πηγές κινδύνων για τις προοπτικές της Ελλάδας, όπως τονίζει. Παράλληλα «ξεκαθαρίζει» πως για να προχωρήσει σε αναβάθμιση της Ελλάδας, και άρα να δώσει στη χώρα την επενδυτική βαθμίδα, θα πρέπει: 1) να υπάρξει εμπιστοσύνη στο ότι η μετεκλογική δημοσιονομική πολιτική οδηγεί σε σταθερή καθοδική πορεία τον δείκτη χρέους/αεπ μεσοπρόθεσμα και 2) να σημειωθεί βελτίωση του μεσοπρόθεσμου αναπτυξιακού δυναμικού και των οικονομικών επιδόσεων.

Ο οίκος αναμένει πως η ανάπτυξη στην Ελλάδα φέτος θα κινηθεί στο 2,3%, ωστόσο αυτή η πρόβλεψη εξαρτάται από την πορεία της πολιτικής. Οπως τονίζει σε νέα έκθεση πιστωτικής ανάλυσης της ελληνικής οικονομίας, κύριος μοχλός της ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα θα παραμείνουν οι επενδύσεις. Οι εκταμιεύσεις των επιχορηγήσεων και των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης θα βοηθήσουν στην αντικατάσταση του κεφαλαίου που χάθηκε την τελευταία δεκαετία και θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν ταχύτερες επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα. Ο λόγος επενδύσεων/αεπ ήταν στο 14% το 2022, πολύ πάνω από το 10% το 2019, αλλά μεταξύ των χαμηλότερων στην Ευρώπη, όπως σημειώνει. Η Ελλάδα είναι ένα από τα λίγα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που έχει καταθέσει τρίτο αίτημα πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης και εάν διατηρηθεί η συνέχεια της πολιτικής, αυτό θα διευκολύνει τον δρόμο για περαιτέρω ολοκλήρωση οροσήμων και επενδύσεων.

Μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας, ορισμένες από τις οποίες συνδέονται με το Ταμείο Ανάκαμψης, σχεδιάζονται επίσης για τα επόμενα χρόνια με στόχο την αύξηση της συμμετοχής, για την αντιμετώπιση σημαντικών μακροπρόθεσμων δημογραφικών προκλήσεων. Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων παραμένει μια σημαντική διαρθρωτική πρόκληση για την Ελλάδα, τονίζει η Fitch, με τις προγραμματισμένες μεταρρυθμίσεις στα εργασιακά να είναι ζωτικής σημασίας για την άνοδο των ποσοστών συμμετοχής.

Ο πληθωρισμός μειώνεται, αλλά οι κίνδυνοι επιμένουν, προειδοποιεί παράλληλα ο οίκος αξιολόγησης. Τα αποτελέσματα βάσης και η πτώση των τιμών της ενέργειας συνέβαλαν στη σχετικά γρήγορη επιβράδυνση του ονομαστικού πληθωρισμού, ο οποίος, όπως εκτιμά η Fitch, θα συνεχίσει να μειώνεται, αλλά με πιο ήπιο ρυθμό. Ο δομικός πληθωρισμός είναι πλέον υψηλότερος από τον ονομαστικό, με τις επίμονα υψηλότερες τιμές των τροφίμων να έχουν δευτερογενείς επιπτώσεις. Σε ορισμένους τομείς, όπως ο τουρισμός, υπάρχει ο κίνδυνος οι εταιρείες να θέλουν να διατηρήσουν ή να αυξήσουν τα περιθώρια κέρδους, γεγονός που θα περιόριζε επίσης την αποπληθωριστική επίδραση, επισημαίνει ο οίκος. «Συνολικά βλέπουμε ότι ο πληθωρισμός στην Ελλάδα θα παραμένει γύρω στο 2% μεσοπρόθεσμα, χαμηλότερος απ’ ό,τι σε πολλές άλλες χώρες της Ευρωζώνης, αλλά πολύ πάνω από τους ρυθμούς πριν από την πανδημία», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Επιπλέον, η Fitch υπογραμμίζει και τις σημαντικές προκλήσεις του εξωτερικού τομέα λόγω του ελλείμματος του λογαριασμού τρεχουσών συναλλαγών. Το έλλειμμα έφθασε σε υψηλό 12 ετών στο 9,7% του ΑΕΠ το 2022, λόγω των απότομων αυξήσεων του ενεργειακού κόστους και της έντονης ζήτησης εισαγωγών σε διάφορους οικονομικούς τομείς. Αυτό χρηματοδοτήθηκε από τις αυξανόμενες εισροές ξένων άμεσων επενδύσεων (σχεδόν 7 δισ. ευρώ), τις μεταφορές κεφαλαίων και τον δανεισμό από το ευρωσύστημα. Ο συνδυασμός χαμηλότερων τιμών ενέργειας και ευνοϊκών συνθηκών για βασικούς εξαγωγικούς τομείς (συμπεριλαμβανομένου του τουρισμού) θα συμβάλει στη μείωση του ελλείμματος σε περίπου 7% του ΑΕΠ το 2023 και 6,1% το 2024. Οι σταθερές ροές κεφαλαίων από την Ε.Ε. και το επενδυτικό ενδιαφέρον θα βελτιώσουν σημαντικά τη θέση της Ελλάδας, ωστόσο το υψηλότερο έλλειμμα στον λογαριασμό τρεχουσών συναλλαγών θα διατηρήσει τις πιέσεις στον εξωτερικό τομέα, όπως επισημαίνει η Fitch.

Τέλος, ο οίκος σχολιάζει πως η δεύτερη θητεία της Νέας Δημοκρατίας πιθανότατα θα διατηρήσει σε γενικές γραμμές τους ίδιους στόχους πολιτικής όπως τα τελευταία τέσσερα χρόνια, εστιάζοντας στην ορθή διαχείριση των δημοσιονομικών λογαριασμών, τις μεταρρυθμίσεις και την ανάπτυξη με γνώμονα τις επενδύσεις. Τους τελευταίους μήνες το κόμμα υποσχέθηκε 9 δισ. ευρώ σε δαπάνες τα επόμενα χρόνια, από τα οποία περίπου τα τρία τέταρτα περιλαμβάνονται ήδη στον προϋπολογισμό και στο πρόγραμμα σταθερότητας.

Το υπόλοιπο, όπως σημειώνει, θα προϋπολογιστεί με πιθανή επίπτωση 0,1% του ΑΕΠ το 2024, 0,3% το 2025 και επίσης 0,3% το 2026. O προϋπολογισμός της γενικής κυβέρνησης κατέγραψε μικρό πρωτογενές πλεόνασμα το 2022 (0,1% έναντι του στόχου του ελλείμματος 1,6%) και τα ταμειακά στοιχεία για τον κρατικό προϋπολογισμό παρουσιάζουν μια συνεχώς θετική εικόνα φέτος.

H Fitch εκτιμά πως θα σημειωθεί επιβράδυνση της αύξησης των εσόδων καθώς προχωρεί το έτος, αλλά θα υπάρχει σαφώς αύξηση. Αυτό θα μπορούσε να επιτρέψει την εμπροσθοβαρή εφαρμογή ορισμένων από τα υποσχεθέντα εκλογικά μέτρα, χωρίς να οδηγήσει σε μεγαλύτερο έλλειμμα του προϋπολογισμού σε σχέση με το 1,8% του ΑΕΠ που έχει υπολογιστεί.

Ελευθερία Κουρταλή, Καθημερινή