Πρόστιµα που αγγίζουν τα 8,5 δισ. ευρώ έχει µοιράσει απλόχερα η Κοµισιόν µέσα στην τελευταία πενταετία σε εταιρείες-κολοσσούς που επιχείρησαν να παραβιάσουν τους κανόνες ανταγωνισµού εκµεταλλευόµενες τη µονοπωλιακή θέση τους στην αγορά. Μια τιµωρία που αφενός «τρέφει» τα κοινοτικά ταµείο, αφετέρου δείχνει -κυρίως στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού- ότι οι κανονσµοί είναι σαφείς και ισχύουν για όλους.
∆ιαχρονικά έχουν αποκαλυφθεί δεκάδες υποθέσεις καρτέλ που απλώνονται σε κάθε µήκος και πλάτος του παγκόσµιου επιχειρείν. Καρτέλ στα φορτηγά, στους σιδηρόδροµους, στα ασανσέρ, στα απορρυπαντικά, στην µπίρα, στις κατασκευές, στα δηµόσια έργα, στις αεροπορικές, στις τηλεοράσεις, στα µικροτσίπ, µέχρι και στα είδη υγιεινής, και αυτό είναι µόνο µικρό δείγµα από έναν κατάλογο που συνεχώς µεγαλώνει.
Μάλιστα, µε βάση τα επίσηµα στοιχεία της Κοµισιόν από το 1990, το συνολικό ύψος των προστίµων για τέτοιες περιπτώσεις αγγίζει τα 27 δισ. ευρώ. Πριν από λίγες µέρες, η αρµόδια επίτροπος για θέµατα Ανταγωνισµού της Ε.Ε. Μαργκρέτε Βεστάγκερ ανακοίνωσε την επιβολή προστίµου ύψους 2,42 δισ. ευρώ στην Google για κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης που κατέχει στις µηχανές αναζήτησης, δίνοντας παράνοµα πλεονέκτηµα στη δική της υπηρεσία σύγκρισης τιµών και παραβιάζοντας έτσι τους αντιµονοπωλιακούς κανόνες.
Η εταιρεία πρέπει εντός 90 ηµερών να δώσει τέλος στην καταχρηστική συµπεριφορά, αλλιώς θα κληθεί να καταβάλει χρηµατικές ποινές ύψους έως και 5% του µέσου ηµερήσιου κύκλου εργασιών που παράγει η µητρική Alphabet παγκοσµίως. Ο τεχνολογικός κολοσσός δεν είναι ο πρώτος που «αισθάνθηκε το χέρι» της ∆ανέζας επιτρόπου. Πριν από σχεδόν έναν χρόνο η 48χρονη λουθηρανή Βεστάγκερ εισηγήθηκε και πέτυχε το µεγαλύτερο πρόστιµο που έχει επιβάλει ποτέ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ύψους 13 δισ. ευρώ, κατηγορώντας την Apple και την ιρλανδική κυβέρνηση για τεράστια φοροδιαφυγή. Ανέκαθεν η Ε.Ε. ήταν αυστηρή σε ζητήµατα αθέµιτου ανταγωνισµού, όµως στο πρόσωπο της Μαργκρέτε Βεστάγκερ, από όταν ανέλαβε τα καθήκοντά της το 2014, βρήκε ακριβώς αυτό που χρειαζόταν. Και η φήµη της σκληρής επιτρόπου δεν άργησε να ενισχυθεί, µε τον διεθνή Τύπο να τη χαρακτηρίζει «γυναίκα που κάνει την Ευρώπη να τρέµει» και ότι δεν διαθέτει «ίχνος συναισθηµατισµού».
Ιδού ορισµένα από τα µεγαλύτερα πρόστιµα που έχει εκδώσει στην ιστορία της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Καρτέλ φορτηγών
Τον Ιούλιο του 2016, η Επιτροπή επέβαλε πρόστιµα στις εταιρείες ΜΑΝ, Volvo / Renault, Daimler, Iveco και DAF συνολικού ύψους 2,93 δισ. ευρώ για σύσταση καρτέλ και συνωµοσία στις τιµές επί 14 χρόνια. Το πιο βαρύ πρόστι- µο επιβλήθηκε στην Daimler και έφτασε το 1,008 δισ., η DAF υποχρεώθηκε να πληρώσει 752 εκατ., ενώ η Volvo / Renault 670 εκατ. ευρώ. «Είναι απαράδεκτο γι’ αυτές τις εταιρείες που συνολικά αντιπροσωπεύουν περίπου τα 9 από τα 10 µεσαία και βαρέα φορτηγά που παράγονται στην Ευρώπη να στήνουν καρτέλ αντί να ανταγωνίζονται µεταξύ τους», ανέφερε τότε η Βεστάγκερ, συµπληρώνοντας ότι «επί 14 χρόνια έλεγχαν τις τιµές των νέων οχηµάτων και καθυστερούσαν εσκεµµένα την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών που προστατεύουν το περιβάλλον».
Καρτέλ γυαλιού
Τον Νοέµβριο του 2008, εταιρείες που κατασκευάζουν το γυαλί που χρησιµοποιείται σε αυτοκίνητα τιµωρήθηκαν για χειραγώγηση των τιµών και ανταλλαγή ευαίσθητων εµπορικών πληροφοριών. Η τότε αρµόδια επίτροπος Νέλι Κρους ανακοίνωσε ότι οι εταιρείες Asahi, Pilkington, Saint-Gobain και Soliver που ελέγχουν το 90% του γυαλιού εξαπατούσαν για πέντε χρόνια την αγορά. Στη γαλλική Saint-Gobain επιβλήθηκε πρόστι- µο 880 εκατ., στη βρετανική Pilkington 357 εκατ., στην ιαπωνική Asahi 113,5 εκατ. ενώ η βελγική Soliver κλή- θηκε να πληρώσει µόλις 4,4 εκατ. ευρώ. Intel Με ένα πρόστιµο λίγο µεγαλύτερο από 1 δισ. ευρώ η Ε.Ε. τιµώρησε την εταιρεία πληροφορικής Intel, τον Μάιο του 2009, επειδή εκµεταλλεύτηκε την κυριαρχία της στην αγορά των επεξεργαστών (CPU). Σύµφωνα µε την έρευνα της Επιτροπής από το 2002 µέχρι και το 2007, η Intel ζηµίωσε εκατοµµύρια Ευρωπαίους καταναλωτές αποσκοπώντας στην αποµάκρυνση των ανταγωνιστών της από την αγορά των επεξεργαστών. Συγκεκριµένα, προχωρούσε παράνοµα σε επιστροφές χρηµάτων σε λιανοπωλητές µε την προϋπόθεση ότι θα πωλούσαν συστήµατα µόνο µε επεξεργαστές Intel.
Microsoft
Η Microsoft έχει πολλούς ανοιχτούς λογαριασµούς µε την Επιτροπή. Το 2004 κατηγορήθηκε για αντιµονοπωλιακή συµπεριφορά και κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της στην αγορά ηλεκτρονικών υπολογιστών µέσω του λειτουργικού συστήµατος Windows. Το 2008 της επιβλήθηκε πρόστιµο της τάξης των 900 εκατ. ευρώ και τον Μάρτιο του 2013 ακόµη ένα πρόστιµο ύψους 561 εκατ. ευρώ.
Telefonica
Τον Ιούλιο του 2007, η Επιτροπή επέβαλε πρόστιµο 151 εκατ. ευρώ στην ισπανική εταιρεία τηλεπικοινω- νιών Telefonica για κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης της και καθορισµό αθέµιτων τιµών για πέντε χρόνια στην ισπανική αγορά ευρυζωνικών υπηρεσιών. Από το 2001 µέχρι το 2016 οι Ισπανοί καταναλωτές αναγκάζονταν να πληρώνουν πολύ µεγαλύτερα ποσά από τον µέσο όρο για να έχουν πρόσβαση σε συνδέσεις υψηλής ταχύτητας.
Παραπλάνησε τις κανονιστικές αρχές και γι’ αυτό βρέθηκε αντιµέτωπη µε πρόστιµο ύψους 110 εκατ. ευρώ. Ο λόγος για τη Facebook και την εξαγορά της εταιρείας WhatsApp το 2014 αντί 19 δισ. δολαρίων. Η Facebook βρέθηκε στο στόχαστρο της Κοµισιόν φέτος τον Μάρτιο, όταν ανακοίνωσε ότι θα αντλήσει στοιχεία από την υπηρεσία αποστολής µηνυµάτων WhatsApp και θα τα µεταφέρει στις διαφηµιστικές πλατφόρµες στο Facebook και το Instagram, ενώ είχε διαβεβαιώσει την Επιτροπή για το αντίθετο.
Όλγα Μπαλαφούτη (Πρώτο Θέμα)
