Το μεγάλο ζητούμενο της ασφάλειας στις ελληνικές ράγες, που αναπόφευκτα ήρθε στο προσκήνιο με δραματικό τρόπο μετά το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, περνά και μέσα από την ψηφιοποίηση. Η αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών μπήκε ψηλά στην ατζέντα. Μάλιστα, κατά την προσπάθεια επανεκκίνησης του δικτύου, οι έλεγχοι που έγιναν σε σιδηροδρομικές σήραγγες ανέδειξαν «κενά» ασφαλείας σε θέματα πυρανίχνευσης, φωτισμού, παρακολούθησης της δομικής υγείας.

Έτσι, με εφόδια από το Ταμείο Ανάκαμψης, οι δέκα μεγαλύτερες σιδηροδρομικές σήραγγες της χώρας, συνολικού μήκους 64,94 χιλιομέτρων, θα γίνουν πιο ευφυείς και ανθεκτικές, ενώ θα ενισχυθεί και η εύρυθμη πρόσβαση στους σταθμούς, κυρίως του προαστιακού, με την εγκατάσταση πυλών εισόδου – εξόδου.

Η υπογραφή της σύμβασης για την αναβάθμιση των δέκα μεγαλύτερων σηράγγων του ΟΣΕ με το σχήμα ΤΕΡΝΑ-GLOBILED άνοιξε τον δρόμο για το έργο που υλοποιεί το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ). Μέσα σε διάστημα δεκατεσσάρων μηνών, τα εν λόγω σιδηροδρομικά τούνελ, με πρώτο αυτό του Καλλίδρομου που είναι το μεγαλύτερο στη χώρα μήκους 9,3 χλμ., θα γίνουν πιο ανθεκτικά με τη χρήση συστημάτων Internet of Things (ΙοΤ). 

Στη λίστα περιλαμβάνονται ακόμη οι σήραγγες Όθρυος, Τεμπών, Παναγοπούλας, Περάματος, Αιγίου, Πλατάνου, Πλαταμώνα, Κακιάς Σκάλας και Τράπεζας, με την τελευταία να έχει και το μικρότερο μήκος 2,2 χλμ. Στο πλαίσιο της σύμβασης, δαπάνης 29,39 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), θα γίνουν μία σειρά παρεμβάσεις που κρίθηκαν απαραίτητες.

Αισθητήρες και real time παρακολούθηση δομικής υγείας

Η ανάδοχος κοινοπραξία αναλαμβάνει την ανάπτυξη ολοκληρωμένων έξυπνων συστημάτων πυρανίχνευσης, μέσω εγκατάστασης αισθητήρων ανίχνευσης καπνού και φωτιάς, που μεταδίδουν σε πραγματικό χρόνο την κατάστασή τους σε έναν κεντρικό πίνακα ελέγχου. Ακόμη, θα παρακολουθεί τη δομική απόκριση των υποδομών σε πραγματικό χρόνο μέσω μεθοδολογιών ενόργανης παρακολούθησης (Real Time Structural Health Monitoring – RTSHM).

Θα τοποθετήσει έξυπνο φωτισμό και την κατά τον νόμο φωτοσήμανση των εξόδων κινδύνου με σύστημα τηλε-διαχείρισης. Στο έργο περιλαμβάνονται και υπηρεσίες εκπαίδευσης χρηστών, διαχειριστών και διανομή εκπαιδευτικού υλικού καθώς και οι υπηρεσίες διαχείρισης του συνόλου του έργου.

Η συνεισφορά του Ταμείου Ανάκαμψης ανέρχεται σε 31,1 εκατ. ευρώ, ενώ προβλέπεται δικαίωμα προαίρεσης που αφορά στην αύξηση φυσικού αντικειμένου υπό την έννοια της ένταξης και άλλων σηράγγων. Αυτό δύναται να γίνει κατόπιν σχετικής επιστολής του ΟΣΕ που θα υποδεικνύει τις προς ένταξη σήραγγες, ανάλογα με την κίνηση και την επικινδυνότητα αυτών. Το επιπλέον κόστος θα χρηματοδοτηθεί από άλλη πηγή.

Έργο ψηφιοποίησης 36 εκατ. ευρώ

Το δεύτερο έργο που βρίσκεται στα σκαριά, αφού εγκρίθηκε από το διοικητικό συμβούλιο του ΟΣΕ, αφορά στον ψηφιακό μετασχηματισμό του οργανισμού, τόσο ως προς την εσωτερική λειτουργία, όσο κυρίως ως προς τους χρήστες. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου, που είναι ενταγμένο με 24,4 εκατ. ευρώ στο εθνικό σχέδιο «Ελλάδα 2.0», ανέρχεται σε 36 εκατ. ευρώ. Ο διαγωνισμός αναμένεται να βγει στον αέρα στις αρχές του 2025.

Στο πεδίο της ασφάλειας και του εκσυγχρονισμού, προκειμένου ο ελληνικός σιδηρόδρομος να μπει επιτέλους σε ευρωπαϊκή τροχιά, περιλαμβάνει υποδομές «έξυπνων» σταθμών και συστήματα διαχείρισης e-tickets, με στόχο τουλάχιστον το 60% των επιβατών να χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό εισιτήριο. Σε αυτό το πλαίσιο, θα τοποθετηθούν πύλες εισόδου – εξόδου στις αποβάθρες, ένα σύστημα που υπάρχει εδώ και χρόνια σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με μεγάλη σιδηροδρομική παράδοση, όπως Ιταλία, Αγγλία, Ισπανία.

Ο ηλεκτρονικός έλεγχος κομίστρου, που ομοιάζει με τις πύλες που έχουμε συνηθίσει πια στο μετρό, θα συμβάλει και στον περιορισμό της εισιτηριοδιφυγής, που ειδικά στον προαστιακό αποτελεί πρόβλημα. Παράλληλα, το σύστημα που θα εγκατασταθεί στον προαστιακό θα πρέπει να είναι συμβατό με αυτό που υπάρχει ήδη στα άλλα μέσα μαζικής μεταφοράς (μετρό, τραμ, λεωφορεία), για την καλύτερη εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού που θα κινείται με ένα εισιτήριο.

Παράλληλα, θα εγκατασταθούν αυτόματοι πωλητές εισιτηρίων στα πρότυπα και πάλι του μετρό, προκειμένου να γίνεται η έκδοση εισιτηρίων με απλό και κατανοητό τρόπο. Ο επιβάτης θα μπορεί ακόμα να κλείνει το εισιτήριο του και από το κινητό του τηλέφωνο. Στο ίδιο έργο περιλαμβάνεται και η λειτουργία σύγχρονης τηλεματικής για την έγκαιρη πληροφόρηση των επιβατών για τα δρομολόγια. Σήμερα, τέτοιο σύστημα λειτουργεί μόνο στα κτήρια των δύο μεγάλων σταθμών.

Όλγα Κλώντζα, businessdaily.gr