Ο κλάδος των τροφίμων είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος κλάδος του ελληνικού εξαγωγικού εμπορίου, ο οποίος πλήττεται από την σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας – Ουκρανίας.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat για το 2021, τα οποία επεξεργάστηκε το ΙΕΕΣ του ΣΕΒΕ, το διμερές εμπόριο τροφίμων μεταξύ Ελλάδας – Ουκρανίας υπερέβη το μισό δισ. ευρώ και συγκεκριμένα ανήλθε σε 537 εκατ. ευρώ καταγράφοντας μια αύξηση 74,8% έναντι του 2020.
Η αξία των εξαγωγών των ελληνικών τροφίμων στην Ουκρανία, της δεύτερης, δηλαδή, μεγαλύτερης εξαγωγικής κατηγορίας μετά τα πετρελαιοειδή επέστρεψε το 2021 σε προπανδημικά επίπεδα, δηλαδή στα 29,39 εκατ. ευρώ, δεδομένου το 2020 είχε αγγίξει τα 40 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία στην Ουκρανία δραστηριοποιούνται 45 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων. Στην πλειονότητά τους, οι επιχειρήσεις αυτές έχουν μακροχρόνια δραστηριότητα στους κλάδους των τροφίμων και των γεωργικών προϊόντων, καθώς και στον κατασκευαστικό τομέα και την επιλογή ανθρώπινου δυναμικού για λογαριασμό ναυτιλιακών εταιρειών, συμβουλευτικών επιχειρήσεων, τουριστικών και καταστημάτων εστίασης.
Τα νωπά οπωροκηπευτικά
Μεγάλο είναι το πλήγμα που έχουν δεχθεί και οι εξαγωγικές επιχειρήσεις νωπών φρούτων και λαχανικών, των οποίων η εξαγωγική δραστηριότητα προς Ουκρανία σταμάτησε από την προηγούμενη εβδομάδα. Για το 2021 οι εξαγωγές των νωπών έφθασαν τους 32.078 τόνους, με συνολική αξία 17,61 εκατ. ευρώ. Οι εξαγωγές αυτές αντιπροσωπεύουν το 2% του συνόλου των εξαγωγών της ΕΕ προς την Ουκρανία.
Όπως επισημαίνει ο ειδικός σύμβουλος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών – Incofruit Hellas, Γιώργος Πολυχρονάκης «Μετά την έναρξη του πολέμου σταμάτησαν οι εξαγωγές ελληνικών οπωροκηπευτικών προς την Ουκρανία.
Την ίδια στιγμή δεν εξάγουμε στη Ρωσία φρούτα και λαχανικά επειδή επέβαλε αυτή η χώρα εμπάργκο στα κοινοτικά φρούτα και λαχανικά και άλλα τρόφιμα ισχύει από τον Αύγουστο του 2014».
Παρόμοιο πρόβλημα εντοπίζεται και στις επιχειρήσεις μεταποίησης – χυμοποίησης και κονσερβοποιΐας νωπών φρούτων. Παρά το γεγονός ότι στην τελευταία κρίση της Κριμαίας οι κομπόστες και οι χυμοί των φρούτων είχαν μείνει εκτός εμπάργκο, τυχόν κλιμάκωση των Ευρωπαϊκών μέτρων ή κάποια άλλη αντίδραση από πλευράς Ρωσίας θα δημιουργήσει προβλήματα στον ήδη επιβαρυμένο κλάδο από τις αυξήσεις του ενεργειακού κόστους.
Ένα γενικότερο πρόβλημα είναι ότι ακόμη και σε συνθήκες πολέμου αν αποφασίσουν να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους και να εξάγουν στην Ουκρανία, το ρίσκο θα είναι μεγάλο καθώς δεν θα μπορούν να καλυφθούν από τις εταιρείες ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων ή ακόμη και αν καλυφθούν, το ασφάλιστρο θα είναι απαγορευτικά υψηλό.
Γεράσιμος Ζώτος