Σε τρία χρόνια το Ιπποφορβείο της Λαζαρίνας, στα όρια Καρδίτσας - Τρικάλων, θα γίνονταν εκατό ετών. Η επιχείρηση που έγραψε μια ξεχωριστή ιστορία στον Ελληνικό Ιππόδρομο και στην εκτροφή των καθαρόαιμων αλόγων δεν υπάρχει πιά. Έκλεισε πριν λίγα χρόνια καθώς η οικογένεια Χανδρή στην οποία ανήκε έκρινε ότι η λειτουργία της ήταν πλέον ασύμφορη.

Στις εγκαταστάσεις της, οι οποίες εκτείνονται σε λιβάδια 700 στρεμμάτων, έχουν απομείνει 2-3 υπάλληλοι για να φροντίζουν τα κτίρια και να απομακρύνουν τα τελευταία άλογα ώστε να μπει το οριστικό λουκέτο.

Ας θυμηθούμε όμως την περίφημη ιστορία της επιχείρησης μέσα από ένα ρεπορτάζ του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων που γράφτηκε ακριβώς πριν δέκα χρόνια, όταν τίποτα δεν προμήνυε τι θα ακολουθήσει:

"Εβδομήντα επτά χρόνια λειτουργίας συμπληρώνει φέτος το Δεκέμβριο το ιπποφορβείο της Λαζαρίνας, από τους στάβλους του οποίου έχουν "παρελάσει" εκατοντάδες άλογα. Ήταν το 1932, όταν ο τότε διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας "Προνομιούχος Ελληνική Εταιρεία Ιπποδρομιών ΑΕ", Ουίλιαμ Ριζ, προχώρησε στην ίδρυσή του, αφού εξασφαλίστηκε ο ενδεδειγμένος χώρος στα περίφημα Ζωγράφεια κτήματα της Θεσσαλίας και κατασκευάστηκε η σχετική υποδομή. Στη συνέχεια, μεταφέρθηκαν εκεί 19 φοράδες και δύο επιβήτορες (αρσενικά άλογα), που αγοράστηκαν στη Ρουμανία, και ξεκίνησε η ιπποπαραγωγή, με αποκλειστικό σκοπό την τροφοδότηση του "νεαρού" τότε ελληνικού ιπποδρόμου.

Εδώ και χιλιάδες χρόνια, ο Θεσσαλικός κάμπος έχει συνδέσει την ιστορία του με την ανάπτυξη του αλόγου, καθώς το υγρό κλίμα, η πυκνή βλάστηση και το έδαφος ευνοούν σημαντικά την ιπποπαραγωγή.

Διάσημοι "εκπρόσωποι" των θεσσαλικών αλόγων υπήρξαν ο Βουκεφάλας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και οι Κένταυροι του Πηλίου, ενώ το ιππικό της Τρίκκη ήταν αυτό που συνόδευσε τους Έλληνες στον Τρωικό πόλεμο.

Το άλογο υπήρξε αναπόσπαστο κομμάτι της θεσσαλικής ζωής και αργότερα, κατά την τουρκοκρατία, κατά την επανάσταση, αλλά και στην απελευθέρωση.

Η νέα εποχή για το θεσσαλικό άλογο ξεκίνησε λίγα χρόνια πριν από την ίδρυση του ιπποφορβείου στη Λαζαρίνα, το 1924, όταν ιδρύθηκε η "Προνομιούχος Ελληνική Εταιρεία Ιπποδρομιών ΑΕ", που ανέλαβε την ευθύνη κατασκευής Ιπποδρόμου στο Φάληρο, για τη διεξαγωγή ιπποδρομιών στη χώρα μας. Τον Απρίλιο του 1925 λειτούργησε για πρώτη φορά ο Ιππόδρομος, με Αραβικούς βασικά αλλά και καθαρόαιμους Αγγλικούς δρόμωνες (αγωνιστικά άλογα).

Η πορεία του Ιπποφορβείου της Λαζαρίνας τα επόμενα χρόνια, όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του, Γιάννης Μερίτσης, δικαίωσε τις προσδοκίες των ιθυνόντων της εταιρίας που, εν τω μεταξύ, είχε εισαχθεί και στο χρηματιστήριο (1939). Όλα αυτά τα χρόνια, οι αδιαμφισβήτητοι "πρωταγωνιστές" ήταν τα αγέρωχα καθαρόαιμά του. Δυστυχώς, όμως, ο πόλεμος του 1940-'41 ανέκοψε μια πολλά υποσχόμενη εξέλιξη, καταστρέφοντας εγκαταστάσεις και άλογα. Ο "μίτος" άρχισε να ξετυλίγεται και πάλι από το καλοκαίρι του 1953, όταν η εταιρία αγόρασε τα πρώτα 300 στρέμματα στην ίδια περιοχή και μετέφερε εκεί όλο το δυναμικό των φοράδων από το ιδιόκτητο κτήμα της στην Ανδραβίδα Ηλείας. Αργότερα, έρχονται και οι πρώτοι επιβήτορες. Το 1969 γίνεται η αποσύνδεση του Ιπποφορβείου από τις ιπποδρομίες και ιδρύεται η "ΙΠΠΟΤΟΥΡ Α.Ε.", με αποκλειστικό αντικείμενο την εκτροφή καθαρόαιμων δρομώνων ίππων.

Σήμερα, το ιπποφορβείο της εταιρίας, όπως λέει ο κ. Μερίτσης, είναι από τα μεγαλύτερα και καλύτερα στην Ευρώπη, με το δυναμικό του να ανέρχεται σε 70 μητέρες (φοράδες) και 10 επιβήτορες, ενώ η ετήσια παραγωγή του φτάνει τα 50-60 πουλάρια (καλύπτοντας έτσι περίπου το 16% της ελληνικής ιπποπαραγωγής).

"Όλα τα άλογα ανήκουν στην Αγγλική Καθαρόαιμη φυλή. Το καθένα έχει pedigree, δηλαδή ταυτότητα και βιβλιάριο υγείας. Οι επιβάσεις, δηλαδή οι διασταυρώσεις, είναι φυσικές (απαγορεύεται η τεχνητή γονιμοποίηση), προγραμματίζονται μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή και το ποσοστό γονιμότητας είναι πολύ υψηλό (85-90%). Η κύηση διαρκεί 11 μήνες και μπορεί να διαγνωστεί κατά τις πρώτες 18 ημέρες, μέσω του υπερηχογράφου που διαθέτει η μονάδα εδώ και 15 χρόνια", επισημαίνει ο κ. Μερίτσης.

Η τεχνολογία όμως θα ήταν άχρηστη αν δεν τη χειριζόταν το έμπειρο επιστημονικό και εργατικό δυναμικό, μας διευκρινίζει ο ίδιος και προσθέτει: "Τα 700 ιδιόκτητα στρέμματα της εταιρίας χωρίζονται σε 24 λιβάδια των 25 στρεμμάτων έτσι ώστε, σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές, ο ανάλογος ζωτικός χώρος του κάθε ζώου να είναι υπεραρκετός για τη φυσιολογική του ανάπτυξη. Σε κάθε λιβάδι βόσκουν 8-9 άλογα όμοιας κατάστασης, για να μη δημιουργούνται αντιπαλότητες (δηλαδή, χωριστά οι μητέρες με πουλάρι, χωριστά οι έγκυες, χωριστά οι φοράδες που δεν τεκνοποίησαν κ.λπ). Η άψογη κατάσταση των λιβαδιών συντηρείται με λιπάσματα, συνεχή ποτίσματα και κουρέματα. Όλα τα λιβάδια, εκτός από την ξύλινη περίφραξη, περιστοιχίζονται από πυκνές δεντροστοιχίες, για τη μείωση των ηχητικών και οπτικών ερεθισμάτων, που θα μπορούσαν να ταράξουν την απαραίτητη, για την ομαλή λειτουργία του ιπποφορβείου, ηρεμία".

Πάντως, εκείνο που προκαλεί εντύπωση στον επισκέπτη είναι η δημιουργία ενός τοπίου εξαιρετικής ομορφιάς, καθώς επικρατεί σε κάθε σημείο τάξη, ηρεμία και καθαριότητα.

Οι κτιριακές εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν ατομικά σπιτάκια για τα άλογα (box), ιατρείο (εξεταστήριο) και φαρμακείο, ειδικά box για τις φοράδες μετά τον τοκετό, ειδικό χώρο για τις επιβάσεις, αποθήκες, γραφεία και ξενώνα. Οι χώροι των γραφείων και του ξενώνα στεγάζονται σε οικήματα που χρονολογούνται στα τέλη του 19ου αιώνα και όλες οι επεμβάσεις συντήρησης- εσωτερικά και εξωτερικά- γίνονται με γνώμονα τη διατήρηση της ιστορικής ταυτότητας και αισθητικής.

Η λειτουργία του και η συντήρηση των κτιρίων και των λιβαδιών επιτυγχάνεται με την απασχόληση 40 ανθρώπων από την ευρύτερη περιοχή.

Τα πουλάρια μένουν με τη μητέρα τους για έξι μήνες. Στη συνέχεια απογαλακτίζονται σε άλλο χώρο (λιβάδι και box). Στις εγκαταστάσεις της μονάδας μαθαίνουν (με ιδιαίτερη μεταχείριση) να συνηθίζουν το καθάρισμα, το ξυστρί, τη σέλα και το χαλινό. Ακολουθούν, επίσης, πρόγραμμα γυμναστικής στο καινούριο walker της εταιρείας, για την επίτευξη της καλύτερης φυσικής κατάστασης. Ενάμισι έτους εγκαταλείπουν το ιπποφορβείο για να πουληθούν σε δημοπρασία, στην Αθήνα, με στόχο να αγοραστούν (οι τιμές μπορούν να φτάσουν τις 65.000¤) και να προπονηθούν για να τρέξουν και να διακριθούν στον ιππόδρομο. Η σταδιοδρομία του κάθε πώλου παρακολουθείται και καταγράφεται σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και οι επιδόσεις είναι εντυπωσιακές (φτάνουν το 40% των επάθλων) τόσο εντός όσο και εκτός των ορίων της χώρας μας.

Η επιτυχία κάθε άλλο παρά συμπτωματική είναι, μας λέει ο κ. Μερίτσης, αφού όλη η διαδικασία της παραγωγής ακολουθεί απαρέγκλιτα τις διεθνείς προδιαγραφές και υποστηρίζεται, σε όλα της τα στάδια, από τη σύγχρονη τεχνολογία και το έμπειρο και άριστα καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό."

Λ.Ε.