Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θεωρούνται, λανθασμένα, από πολλούς ως κάποιου είδους νεωτερισμός. Μια ματιά στην ιστορία τους επιφυλάσσει μια έκπληξη: στην πραγματικότητα το πρώτο υβριδικό τετρακίνητο όχημα που λειτούργησε με μπαταρία εφευρέθηκε το 1912 από τον πατέρα του ηλεκτρικού λαμπτήρα, Τόμας Εντισον, και κατάφερε να διανύσει απόσταση 600 χιλιομέτρων από το Λονδίνο στη βόρεια Σκωτία. Ωστόσο, η ραγδαία μείωση της τιμής του πετρελαίου κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 οδήγησε στην κατακόρυφη πτώση της δημοτικότητας των ηλεκτρικών οχημάτων και καθιέρωσε το μοντέλο βενζίνης και ντίζελ ως απαραβίαστο κανόνα για την αυτοκινητοβιομηχανία. Εκατό χρόνια μετά, τα πράγματα φαίνεται πως αλλάζουν ριζικά.

Τρανή απόδειξη: η ετήσια Διεθνής Έκθεση Αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης, η οποία έλαβε χώρα τον περασμένο Σεπτέμβριο και ως συνήθως παρουσίασε τις νέες τάσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας. Τις εντυπώσεις έκλεψαν, σχεδόν εξ ολοκλήρου, τα καινούργια ηλεκτροκίνητα μοντέλα των μεγάλων εταιρειών, όπως το ID3 της Volkswagen, το οποίο μπορεί να διανύσει πάνω από 500 χιλιόμετρα με μονάχα 15 λεπτά φόρτισης και το στυλάτο Cupra Tavascan της Seat. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο αριθμός ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων έχει σχεδόν πενταπλασιαστεί μέσα σε μία δεκαετία, ενώ τον περυσινό Μάρτιο στην παγωμένη Νορβηγία οι πωλήσεις υβριδικών οχημάτων ξεπέρασαν, για πρώτη φορά, τα παραδοσιακά αυτοκίνητα καυσίμων.

Πίσω από την αστραπιαία άνοδο των ηλεκτρικών αυτοκινήτων βρίσκεται μια πληθώρα παραγόντων. Καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει, αδιαμφισβήτητα, το ρυθμιστικό πλαίσιο, το οποίο ολοένα και εντείνεται, καθώς η κλιματική αλλαγή ανάγεται σε παγκόσμια προτεραιότητα. Με βάση τον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό 2019/631, για παράδειγμα, οι κατασκευαστές θα πρέπει μειώσουν τις μέσες εκπομπές των νέων αυτοκινήτων κατά 37,5% μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Ωστόσο, ως συνήθως, σημαντικότερος κινητήριος μοχλός της αλλαγής υπήρξε η ίδια η τεχνολογική εξέλιξη, η οποία γέννησε τα σύγχρονα υβριδικά οχήματα – και οφείλεται κυρίως στις εταιρείες παραγωγής κινητών τηλεφώνων που αύξησαν τρομακτικά την αποδοτικότητα των σύγχρονων μπαταριών.

Παρά τα άλματα στις δυνατότητες των υβριδικών οχημάτων, μια επίμονη πρόκληση εξακολουθεί να ταλαιπωρεί τους χρήστες τους και να κάμπτει την εκθετική τους ανάπτυξη: οι σταθμοί φόρτισης παραμένουν δυστυχώς αρκετά σπάνιοι. Η Ευρωπαϊκή Ενωση διαθέτει πλέον σχεδόν 300.000 ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, αλλά μονάχα 20.000 σταθμούς φόρτισης γρήγορης ταχύτητας – αναλογία που σαφώς δεν αντιστοιχεί ακόμα στους φιλόδοξους περιβαλλοντικούς στόχους της. Οι σταθμοί, μάλιστα, είναι άνισα κατανεμημένοι ανάμεσα στα κράτη-μέλη, με αποτέλεσμα οι προοπτικές για τα ηλεκτροκίνητα αμάξια σε χώρες όπως η Βουλγαρία και η Ελλάδα να παραμένουν σχετικά απαισιόδοξες.

Μια ευφάνταστη και αρκετά φουτουριστική αντιπρόταση στοχεύει να φέρει η Volkswagen, η οποία πρόσφατα παρουσίασε ένα αυτόνομα κινούμενο ρομπότ φόρτισης ως εναλλακτική λύση στην αναζήτηση των δυσεύρετων σταθμών. Εξοπλισμένο με υπερσύγχρονες κάμερες, σαρωτές λέιζερ και αισθητήρες υπερήχων, το ρομπότ της εταιρείας μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερα ακόμη και σε δύσκολους και στριμωγμένους χώρους, ενώ κουβαλάει πάνω του ενεργειακό περιεχόμενο περίπου 25 kWh. Σε συνδυασμό με τα ενσωματωμένα ηλεκτρονικά συστήματα φόρτισης, το πρωτότυπο μοντέλο επιτρέπει ταχεία φόρτιση DC έως και 50 kW για κάθε αυτοκίνητο.

Ισως το πιο συναρπαστικό χαρακτηριστικό του πρωτότυπου ρομπότ είναι το γεγονός πως ενεργοποιείται χάρη σε αυτοματοποιημένη επικοινωνία  – είτε μέσω εφαρμογής διαθέσιμης από smartphone, είτε μέσω του καινοτόμου συστήματος επικοινωνίας V2X (vehicle to everything – όχημα με οτιδήποτε) το οποίο βασίζεται στην τελευταία τεχνολογία Διαδικτύου των Πραγμάτων (IoT). Έπειτα από το αίτημα του χρήστη, το αυτόνομο κινούμενο ρομπότ της Volkswagen πλησιάζει το όχημα που χρειάζεται φόρτιση και επικοινωνεί μαζί του. Από το άνοιγμα του πλαισίου υποδοχής για τη σύνδεση του σχετικού βύσματος, μέχρι και την ολοκλήρωση της φόρτισης και την τελική αποσύνδεση, η διαδικασία πραγματοποιείται χωρίς καμιά ανθρώπινη παρέμβαση.

Το αυτόνομα κινούμενο ρομπότ φόρτισης αποτελεί σαφώς μία εντυπωσιακή λύση από την πλευρά της αυτοκινητοβιομηχανίας – ωστόσο, μέχρι και σήμερα, δεν έχει ακόμα οριστεί πιθανή ημερομηνία για την κυκλοφορία του. Κατ’ επέκταση, το βάρος επιστρέφει στον κυβερνητικό προγραμματισμό και στην ανάπτυξη υποδομών, όπου τουλάχιστον τα πράγματα είναι ελαφρώς ενθαρρυντικά.

Παρότι η πολυετής οκνηρία έχει φέρει την Ελλάδα σε θέση ουραγού στην Ε.Ε. όσον αφορά τον αριθμό σταθμών φόρτισης, η προώθηση της ηλεκτροκίνησης αποτελεί πλέον «βασικό στόχο πολιτικής» σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, το οποίο χαρτογραφεί τις φιλοδοξίες και προθέσεις της κυβέρνησης.

«Ο στόχος αυτός προϋποθέτει την ολοκλήρωση του σχετικού κανονιστικού πλαισίου και τον προγραμματισμό ανάπτυξης των απαραίτητων ενεργειακών υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων [...] και για τον σκοπό αυτό έχει συσταθεί η διυπουργική επιτροπή για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης στην ελληνική επικράτεια» αναφέρει, μεταξύ άλλων, το σχετικό έγγραφο. Μακάρι οι φιλοδοξίες αυτές να μη φρενάρουν.

Νίκος Ευσταθίου Καθημερινή