Παράλογο κι όμως ελληνικό. Η Ελλάδα, βασική παραγωγός χώρα ντομάτας, από το 2008 έως και τον περασμένο Οκτώβριο δαπάνησε 140 εκατ. ευρώ (πηγή: Ελληνική Στατιστική Αρχή) για να εισάγει ντομάτες, από τη Γερμανία, το Βέλγιο, την Πολωνία, την Ιταλία, την Αλβανία, τη Σερβία, κ.ά.

Μόνο το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου της φετινής χρονιάς (σ.σ. τελευταία διαθέσιμα στοιχεία), οι εισαγωγές νωπής ντομάτας εκτοξεύθηκαν στα 20,763 εκατ. ευρώ (αύξηση 76%), όταν το αντίστοιχο διάστημα ένα χρόνο πριν, οι εισαγωγές ήταν "μόλις" 11,747 εκατ. ευρώ. Και αν τα 20 και κάτι εκατ. ευρώ φαίνονται λίγα, θα πρέπει να αναφέρουμε πως το συγκεκριμένο ποσό είναι υπερτετραπλάσια από το ποσό που διέθεσε η Ελλάδα για να εισάγει ντομάτες ολόκληρο το 2013 και υπετριπλάσιo από αυτό που δαπάνησε το 2014 (βλπ. πίνακες ΕΛΣΤΑΤ).

Το ακόμη πιο παράδοξο είναι ότι η Ελλάδα, παραγωγός ντομάτας, όχι μόνο εισάγει ντομάτες, τις πληρώνει και ακριβά, σε σχέση με τις τομάτες που εξάγει η ίδια. Για του λόγου το αληθές, το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου, τα 20,763 εκατ. ευρώ αφορούσαν την εισαγωγή 27,094 χιλ. τόνων ντομάτας. Το ίδιο διάστημα για 34,738 χιλ. τόνους ντομάτας η Ελλάδα έβαλε στα ταμεία της μόλις 11,497 εκατ. ευρώ.

Συνολικά από το 2008 έως και τον Οκτώβριο του 2018 η Ελλάδα εξήγαγε, σε διάφορες αγορές ακόμη και προς το Χονγκ Κονγκ, 259,218 χιλ. τόνους ντομάτας αξίας μόλις 103,5 εκατ. ευρώ. Στοιχείο αρνητικό, αφού από τα επίσημα στοιχεία γίνεται εμφανές πως οι ελληνικές εξαγωγές ντομάτας, -εξαιρούνται αγορές όπως η Βουλγαρία, στην οποία οι εξαγωγές έχουν υποχωρήσει τα τελευταία χρόνια-, η Κύπρος και η Σερβία, δεν έχουν συνέχεια, είναι ευκαιριακές, είναι χαμηλού όγκου, αξίας και κοστοβόρες.

Και αν ούτε αυτό σας φαίνεται παράδοξο, το πλέον παράλογο είναι ότι από την Πολωνία, βασικός προμηθευτής της Ελλάδας στο συγκεκριμένο προϊόν, το μεταφορικό κόστος για εισαγωγή τομάτας στην Ελλάδα κυμαίνεται στα 12-13 λεπτά, όταν η μεταφορά ενός φορτίου π.χ. από την Πελοπόννησο στοιχίζει 5-6 λεπτά για να φθάσει στην Αθήνα. Άλλα 10 λεπτά κοστίζει να μεταφερθεί το συγκεκριμένο φορτίο στη Θεσσαλονίκη ενώ με 8-10 λεπτά το κιλό επιβαρύνεται η μεταφορά προϊόντων αν παρεμβάλλεται πλοίο.

Η υδροπονία μπορεί να δώσει απαντήσει στο πρόβλημα;

Το γεγονός ότι η Γερμανία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και άλλες χώρες μπαίνουν "σφήνα" στην παγκόσμια αγορά ντομάτας οφείλεται, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, σε δύο λόγους. Αφ ενός στο ότι οι συγκεκριμένες αγορές είναι επί της ουσίας εμπορευματικά κέντρα. Αλλά δεν είναι ο μοναδικός λόγος. Η Ολλανδία, παραδείγματος χάριν, έχει εκσυγχρονίσει την καλλιέργειά της, αύξησε την παραγωγή της ενώ μείωσε το κόστος διασφαλίζοντας σταθερή ποιότητα, όλο τον χρόνο.

Μια τέτοια τεχνολογία είναι η υδροπονική καλλιέργεια που δίνει μεγάλες αποδόσεις μέσω των οποίων επιτυγχάνονται οικονομίες κλίμακας. Από άποψη στρεμματικής απόδοσης, ένα στρέμμα σε χωράφι δίνει 6 – 8 τόνους ντομάτας, ένα θερμοκήπιο στην Κρήτη δίνει έως και 12 τόνους, ενώ η υδροπονική σε ντομάτα beef δίνει 60 τόνους και σε τσαμπί 50 τόνους.

Σε αυτή την αγορά έχουν εισέλθει ήδη κάποιοι Έλληνες επιχειρηματίες. Μεταξύ αυτών και ο όμιλος Ευθυμιάδη, ο οποίος σήμερα παράγει περίπου 4.000 τόνους ντομάτας και 2.000 τόνους πατάτας, με το brand Lucia’ s Farm που τζιράρει ετησίως περί τα 8 εκατ. ευρώ. Στόχος του ομίλου, είναι να αυξήσει την παραγωγή ντομάτας, η οποία καλλιεργείται με τη μέθοδο της υδροπονίας, στους 7.000 τόνους, να έχει παρουσία στα ράφια των σούπερ μάρκετ καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και γιατί όχι, όπως φιλοδοξεί η διοίκηση του, η Lucia να γίνει ο "Μπαρμπά Στάθης” των φρέσκων.

Στο πλαίσιο αυτό διευρύνει την γκάμα των παραγόμενων προϊόντων της με την παραγωγή και διάθεση στην ελληνική αγορά της baby πατάτας την οποία σήμερα η χώρα εισάγει από τη Γαλλία και την Κύπρο. Παράλληλα η εταιρεία προγραμματίζει νέα επένδυση ύψους 15 εκατ. ευρώ στο Πόρτο Λάγος για την παραγωγή ντομάτας, η οποία δεν αποκλείεται να γίνει με τη συμμετοχή στρατηγικού επενδυτή.

Αλεξάνδρα Γκίτση (Capital.gr)